आज कुशे औंसी तथा बुवाको मुख हेर्ने दिन, गोकर्णेश्वरमा बिहानैदेखि भक्तजनको भीड
प्रकाशित मिति : भाद्र ११, २०७९ शनिबार
आज भाद्र कुशे औंसी तथा बुवाको मुख हेर्ने दिन । आज वैदिक सनातन धर्मालम्बीले वर्षभरि देवकार्य तथा पितृ कार्यमा प्रयोग गरिने पवित्र कुश घर–घरमा भित्र्याएर यस पर्व मनाएका छन् । सनातन धर्मावलम्बीले कुश, तुलसी, पीपल र शालिग्रामलाई भगवान् विष्णुको प्रतीक मान्दछन् । सृष्टिकर्ता ब्रह्माजीले विवेकशील प्राणीसँगै पवित्र कुश पनि उत्पन्न गर्नुभएको धार्मिक विश्वास छ ।
साथै, यस दिन आफ्नो बुवालाई भेटेर मिठा परिकार खान दिने, उपहार दिने र आशिर्वाद लिने चलन छ । अन्धकाररूपी संसारमा ज्ञान एवं कर्मको दिव्यज्योति प्रदान गरेर अघि बढ्न सिकाउने गुरुका रूपमा रहेका पितालाई आजको दिन विशेष सम्मान प्रदान गर्दै खुशी बनाउनका लागि मनपर्ने विभिन्न खानेकुरा, लत्ताकपडालगायत दिने प्रचलन छ ।
औंसीका दिन बाबु नहुनेले विभिन्न तीर्थस्थलमा गई तपर्ण तथा श्राद्ध गर्ने परम्परा छ । यसपटक अघिल्लो दिन शुक्रबारै औंसी तिथि परेकाले काठमाडौं, ललितपुर र आसपासका बासिन्दाले शुक्रबार गोकर्णमा गई श्राद्ध तथा तपर्ण गरेका छन् ।
यसैसन्दर्भमा, उत्तरगयाका रूपमा परिचित गोकर्णेश्वर महादेवथानमा बिहानैदेखि दिवङ्गत पितालाई तर्पण, सिदादान र पिण्ड अर्पण गर्न भक्तजनको भीड लागेको छ । श्राद्ध गरी पिण्डदान गर्नाले त्यसले मातृकुल, पितृकुल, बन्धु–ससुराली कुलादि सय कुलको उद्धार हुने धार्मिक विश्वास रहिआएको पुजारी राजुप्रसाद अर्याल बताउँछन् ।
अर्याल भन्छन्, ‘जुन यो गोकर्णेश्वर महादेवथानमा जुन आज पिताको सम्मानका साथ मुख हेर्ने भन्ने चलन छ । जसको पिताको मृत्यु भइसकेको छ भने उहाँहरुको मनोशान्तिको कामना गर्न यहाँ पीतृको श्राद्ध गरिन्छ । जसको पीता जिवित हुनुहुन्छ भने पिताको नाममा आफ्नो घरमा लगेर चौरासी व्यङजन लगेर खुबाउने चलन छ । मृत्यु भइसकेको पीताको निम्ति यहाँ आएर श्राद्ध गर्यो भने एक दम राम्रो र सफलता पाउने भन्दै पीतृको उद्धार गर्नको निम्ति गोर्कणमा आएर श्राद्ध गरिन्छ ।’
यस्तै, मन्दीरका अर्का पुजारी खगेन्द्र अधिकारीले परापूर्वकालदेखि गोर्कण महादेवको उत्पत्ति भएको ठाउँ रहेको धार्मिक विश्वास रहेको बताए । उनले पीतृहरुको उद्धारको निम्ति गोर्कणश्वोर महादेव उत्पन्न भएको बताउँदै परापुर्वकालदेखि पीतृहरुको उद्धारको लागि तीर्थ श्राद्ध गर्दे आइरहेको उनको भनाई छ ।
उनि भन्छन्, ‘यो परापुर्वकालदेखि गोर्कण महादेवको उत्पत्ति भएको ठाउँ हो । यो किन उत्पत्ति भयो भन्दाखेरी सम्पूर्ण पीतृहरुको उद्धारको निम्ति सत्य यूगमा त्यसो भएको हुनाले गोर्कणश्वोर महादेव उत्पन्न हुनुभयो र त्यही आधारले परापुर्वकालदेखि पीतृहरुको उद्धारको लागि तीर्थ श्राद्ध गरिएको छ । विशेष गरी आज कुशे औषधीको रुपमा आफ्ना पीतृहरुको उद्धार होस् भनेर श्राद्ध गरिन्छ ।’
आजको दिन काठमाडौंमा पशुपति, गौरीघाट, गोकर्णेश्वर र देशका अन्य तीर्थस्थल तनहुँको देवघाट, म्याग्दीको गलेश्वर, सुनसरीको बराहक्षेत्र लगायतका धार्मिक स्थलहरुमा पितृको सम्झनामा तर्पण तथा श्राद्ध गर्ने चलन रहेको छ । पशुपति, गौरीघाट, देवघाट लगायतका तिर्थस्थलहरुमा पनि भक्तजनहरुको भीड रहेको छ ।
