अर्बपति उत्पादन गर्ने विश्वविद्यालय
प्रकाशित मिति : असार ३, २०७४ शनिबार
असार ३, २०७४- डिग्री हासिल गर्दैमा धनाढ्य बन्न सकिन्छ भन्ने ग्यारेन्टी छैन । तर, विश्वका केही यस्ता विश्वविद्यालयहरू पनि छन्, जहाँ पढ्ने सौभाग्य पाएकामध्ये धेरैजना अर्बपति बनेका छन् । ती विश्वविद्यालयमध्ये हावार्ड सबैभन्दा माथि छ । हार्वाडमा पढेकाहरूमध्ये धेरैजना विश्वकै सर्वाधिक धनाढ्यहरूको सूचीमा समावेश छन् । धनाढ्यहरूबारे अध्ययन/अनुसन्धान गर्ने संस्था ‘वेल्थ एक्स’ फर्मले सार्वजनिक गरेको रिपोर्टमा हावर्ड विश्वकै सबैभन्दा टप युनिभर्सिटी हो, यहाँ पढेकामध्ये १३४ जना अर्बपति बनिसकेका छन् । तिनीहरूको कुल सम्पत्ति ५९० अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ ।
यसो त हावर्डबाट ‘ड्रपआउट’ गरेकाहरू पनि अर्बपति बनेकै छन् । तिनीहरूले बीचैमा पढाइ छाडे पनि विश्वका अर्बपतिहरूको सूचीमा आफ्नो नाम दरह्रोसँग राख्न सफल भएका छन् । तीमध्येका दुईजना त विश्वकै चर्चित धनाढ्य हुन् । माइक्रोसफ्टका संस्थापक बिल गेट्स र फेसबुकका सहसंस्थापक मार्क जुकरबर्ग त्यस्तै पात्र हुन्, हावर्डमा भर्ना भईकन पनि आफ्नो पढाइ पूरा गर्न सकेनन् । गेट्स त विश्वकै सर्वाधिक धनाढ्य हुन् । उनी वासिङटनस्थित मेडिनामा ६६ हजार वर्गफुटमा बनेको भिलामा आफ्नो अधिकांश समय बिताउँछन् ।
उनको यो महल वासिङटन लेकको किनारमा अवस्थित छ । गेट्सले यो महल बनाउनका लागि ६३ मिलियन अमेरिकी डलर खर्चेका थिए । उनको कुल सम्पत्ति ८९ दशमलव ५ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । यसैगरी जुकरबर्गको कुल सम्पत्ति ६२ दशमलव ६ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । उनी विश्वकै पाँचौं धनाढ्य पनि हुन् । उनले १९ वर्ष उमेरमा फेसबुक सञ्चालन गरेका थिए । हाल उनी फेसबुकका अध्यक्ष तथा सीईओ हुन् । क्लोफोर्नियास्थित पालो एल्टोमा आफ्नो सपनाको महल बनाएर बस्छन् । उनले यो महल बनाउन ९ दशमलव ९ मिलियन अमेरिकी डलर खर्चेका थिए । ५ हजार वर्गफुटमा फैलिएको त्यो भिला अत्यन्तै आकर्षक शैलीमा निर्माण गरिएको र उनी आफ्नो अधिकांश समय त्यहीँ व्यतित गर्छन् ।
‘वेल्थ–एक्स’ का अनुसार ७० प्रतिशत अर्बपतिहरू कुनै खास विश्वविद्यालयबाट स्नातक गरेकाहरू छन् । सन् २०१५–१६ को बिलियनर्स सेन्सस (अर्बपतिहरूको जनगणना) का अनुसार हावर्ड १३४ जना अर्बपति उत्पादन गर्दै एउटा ‘इलाइट क्लास’ को विश्वविद्यालय बनिसकेको छ । भर्ना भएको १० वर्षपछि हार्वार्ड स्नातकको औसत कमाइ ८७ हजार २ सय अमेरिकी डलर रहेको रिपोर्टमा छ । हावर्डपछिको सर्वाधिक धनाढ्य उत्पादन गरेको दोस्रो विश्वविद्यालय हो, क्यालिफोर्नियाको स्ट्यान्डफोर्ड । यसले ६७ जना अर्बपति उत्पादन गरिसकेको छ । नामांकनको १० वर्षपछि यो विश्वविद्यालयबाट स्नातक गरेकाहरूको औसत कमाइ ८० हजार ९ सय अमेरिकी डलर रहेको छ । युनिभर्सिटी अफ पेन्सल्भानियाबाट डिग्री हासिल गरेका ५४ जना अर्बपति बनेका छन् । यो संख्यासहित पेन्सल्भानिया विश्वविद्यालय तेस्रो स्थानमा छ । यहाँ नामांकनको १० वर्षपछि स्नातक गरेकाहरूको औसत कमाइ ७८ हजार २ सय अमेरिकी डलर छ ।
४३ जना अर्बपति उत्पादन गर्दै कोलम्बिया विश्वविद्यालय चौथो बनेको छ । यो विश्वविद्यालयमा नामांकनको १० वर्षपछि स्नातक गरेकाहरूको औसत कमाइ ७२ हजार ९ सय अमेरिकी डलर छ । यसैगरी ३१ जना अर्बपति उत्पादन गर्दै म्यासाच्युसेट्स इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलजी पाँचौं स्थानमा रहेको छ । यहाँ नामांकन गरेको १० वर्षपछि स्नातक गरेकाहरूको औसत कमाइ ९१ हजार ६ सय अमेरिकी डलर रहेको वेल्थ–एक्सको रिपोर्टमा छ । यीबाहेक कोर्नेल विश्वविद्यालयबाट स्नातक गरेकामध्ये २६, साउदर्न क्यालिफोनिर्याबाट २४, यालेबाट २३, सिकागो र न्युयोर्क विश्वविद्यालयबाट २२–२२ जना, क्यालिफोर्नियाबाट २१, अक्सफोर्डबाट २०, मिचिगन विश्वविद्यालयबाट १८ जना विश्वका अर्बपति सूचीमा समावेश छन् । ‘वेल्थ–एक्स’ ले सार्वजनिक गरेको ‘अर्बपति विश्वविद्यालयहरू’ बाट अर्बपति बनेकाहरूकाले प्राप्त गरेको डिग्रीहरू (स्नातक, स्नातकोत्तर, एमबीए, जेडी, एमडी वा पीएचडी) रहेका छन् । यो आलेख हावर्ड विश्वविद्यालयबाट शिक्षा हासिल गरी अर्बपति बनेकाहरूमा केन्द्रित छ ।
सन् १९६६ मा हावर्ड विश्वविद्यालयबाट एमबीए गरेका माइकल ब्लुमबर्गको कुल सम्पत्ति ५१ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । ब्लुमबर्गका संस्थापक तथा प्रमुख कार्यकारी अधिकृतसमेत रहेको माइकल न्युयोर्क सहरका तीनपटकसम्म मेयरसमेत बनिसकेका छन् । आफ्नो उद्यमशीलताबाट उनले विश्वभर धेरै सम्पत्ति जोडिसकेका छन् । कोलोराडो, फ्लोरिडा, लन्डनसहित विभिन्न सहरमा उनको घर छ ।
सन १९८९ मा उनले खरिद गरेकोको आकर्षक घरमा हाल आफ्नो दैनिकी बिताउन रुचाउँछन् । माइक्रोसफ्टका पूर्वसीईओ स्टिभ बालमर पनि हावर्डका विद्यार्थी रहिसकेका छन् । सन् १९७७ मा उनी त्यहाँबाट स्नातक गरेका हुन् । हाल उनी एनबीए लसएन्जेलस क्लिपर्सका मालिक हुन् । बालमरको कुल सम्पत्ति ३१ दशमलव ७ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । यसैगरी ३ जी क्यापिटलका निर्देशक तथा संस्थापकमध्येका एक जर्ज पउलो लेमन्न पनि हावर्ड स्नातक हुन् । उनले सन् १९६१ मा त्यहाँबाट उक्त डिग्री हासिल गरेका हुन । उनको कुल सम्पत्ति २९ दशमलव ८ अर्ब अमेरिकी डलर छ । एसेस इन्डस्ट्रिजका संस्थापक तथा अध्यक्ष लेन ब्लभाटनिक पनि हावर्डबाट सन् १९८९ मा एमबीए गरी आफ्नो व्यापारबाट अर्बपति बनेका छन् । उनको रुचि प्राकृतिक स्रोत, मेडिया, भेन्चर क्यापिटल र रियल इस्टेटमा रहँदै आएको छ ।
हावर्ड विश्वविद्यालयकै पूर्वविद्यार्थी रे ड्यालियो पनि हाल अर्बपति छन् । ‘ब्रिजवाटर’ का मालिक ड्यालियोको कुल सम्पत्ति १६ दशमलव ३ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । विश्वकै सबैभन्दा ठूलो हेज फन्ड्स ब्रिजवाटर एसोसिएसनका अध्यक्ष र संस्थापक उनले सन् १९७३ मा हार्वर्डबाटै एमबीए गरेका हुन् । यसैगरी वेस फाउन्डेसनका अध्यक्ष ह्यान्सजर्ग वेसले सन् १९६५ मा हावर्ड विश्वविद्यालयबाट एमबीएको डिग्री हासिल गरी आफ्नै कम्पनी चलाएर मनग्ये आम्दानी गर्दै आएका छन् । उनको कुल सम्पत्ति १३ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । हावर्डमा पढेका अर्का व्यक्ति हुन् जर्ज कैसर । जीबीके समूहका अध्यक्ष तथा सीईओसमेत रहेका उनले उक्त विश्वविद्यालयबाट सन् १९६४ मा बीए र सन् १९६६ मा एमबीएको पढाइ गरेका थिए । उनको कुल सम्पत्ति ११ दशमलव ५ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । कैसरको तेल तथा ग्यास कम्पनी प्रमुख आम्दानीको स्रोत बनेको छ ।
ब्ल्याकस्टोन ग्रुपका अध्यक्ष तथा सीईओ स्टिफन स्वार्जम्यान पनि हावर्ड प्रडक्ट हुन् । उनको कुल सम्पत्ति १० दशमलव ९ अर्ब अमेरिकी डलर रहेको छ । सन १९७२ मा हावर्डबाट उनले एमबीएको पढाइ सकेर व्यापार थालेका हुन् । सन् १९८९ मा उनले ग्लोबल इक्विटी फन्ड ब्ल्याकस्टोन ग्रुपको स्थापना गरेका थिए ।
Source : Ekantipur