अमेरिकाबाट साउदी अरब र यूएईलाई हतियार बेचबिखन स्थगित
प्रकाशित मिति : माघ १४, २०७७ बुधबार
बाइडेन प्रशासनले साउदी अरब र यूएईलाई हतियार बेचबिखन स्थगित गरेको छ । बाइडेन प्रशासनले ट्रम्प प्रशासनबाट ती देशलाई हतियार बेच्नका लागि भएको करोडौं डलरको सहमतिको बृहत पुनरावलोकन गर्ने भएको छ ।
यो स्थगनले ट्रम्पले युएई र साउदी अबरसँग फाइटर जेट र बम बेच्न गरेका सम्झौतालाई केही समयका लागि रोक्नेछ । ट्रम्प प्रशासनसँगको सहमतिपछि साउदी अरबले गत महिनामात्रै अमेरिकाबाट ४७८ मिलियनको बम किन्नका लागि एउटा हतियार कम्पनीसँग हस्ताक्षर गरेको थियो । यो सहमति अनुशार साढे सात हजार स्मार्टबम साउदी अरबको सेनालाई पठाउने तय भएको थियो ।
बाइडेनको स्थगन पछि साउदी अरब पठाउने तय भएका एफ ३५ लडाकु विमानहरुको डेलिभरी पनि तत्कालका लागि रोकिने भएको छ । वासिंटन डिसीमा रहेको यूएईको दूतावासले यसबारे बाइडेन प्रशासनसँग सहकार्य गर्ने जनाएको छ ।
For more information on the UAE-US security partnership and the Ambassador’s full statement on the F-35, see https://t.co/6ZIHLlJex2.
— UAE Embassy US (@UAEEmbassyUS) January 27, 2021
बाँकी रहेका हतियार बेचविखन पुनरावलोकनका क्रममा रहेको विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लींकेनले पनि जानकारी दिएका छन् । वाल स्ट्रीट जर्नलले हतियार बिक्रि स्थगनबारे पहिलो समाचार प्रकाशित गरेको थियो । डेमोक्रेटिक सांसदहरु तुरुन्तै यो कदमको पक्षमा देखिएका छन् ।
सिनेटर क्रिस मर्फीले भनेका छन् -‘हामीले साउदी अरब र यूएईलाई बेचेका हतियारहरु स्कुले विद्यार्थीको हत्यामा प्रयोग भएका छन् । अतिवादी मिलिसियालाई हस्तान्तरण गरिएका छन् । र मध्यपूर्वमा खतरनाक हतियारको होडबाजीमा इन्धनको काम गरिरहेको छ । हतियार बिक्रि स्थगन अत्यन्तै उचित कदम हो । यो समय हाम्रा गल्फका मित्रहरुसँग सम्बन्ध रिसेट गर्ने समय हो ।’
The weapons we sold to Saudi Arabia and UAE have been used to kill schoolchildren, transferred to extremist militias, and fueled a dangerous arms race in the Middle East.
This is the right move. The time is now to reset our relationships with Gulf allies.https://t.co/DPX5bZ1K4n
— Chris Murphy (@ChrisMurphyCT) January 27, 2021
ट्रम्प प्रशासनले सन् २०१९ मा साउदी अरब र यूएईलाई हतियार बिक्रि तीब्र बनाउने उद्देश्यले यस सम्बन्धि संकटकालको घोषणा समेत गरेको थियो । हजारौं सर्वसाधारणको ज्यान गएको यमनको रक्तपातपूर्ण द्वन्द्वमा यूएई र साउदी अरबको संलग्नता भएको भन्दै सांसदहरुले हतियार बेचबिखनको विरोध गरेका छन् ।
इस्तानबुलमा रहेको साउदी अरबको कन्सुलेटभित्र साउदी अधिकारीहरुका हातबाट पत्रकार जमाल खस्सोगीको हत्या भएको घटनाबाट पनि अमेरिकाले साउदी अरबलाई हतियार बेच्न नहुने माग तीब्र बनेको छ । सन् २०१९ मा सीएनएनले गरेको एउटा रिपोर्टमा साउदी अरब र यूएईले अमेरिकामा बनेका हतियारहरु अल कायदा सम्बन्धित लडाकुहरुलाई दिएको खुलासा भएको थियो । वासिंटनसँगको सम्झौताका बाबजुत ती हतियारहरु हार्डलाइनर सलाफी मिलिसिया र यमनमा रहेका अन्य लडाकु समुहलाई समेत दिएको पत्ता लागेको थियो ।
विदेशमन्त्री ब्लींकेनले आफ्नो नियुक्तीबारेको सुनुवाईका क्रममा अमेरिकाले साउदी अरब वा यूएईलाई हतियार बेच्न पूर्णत बन्द गर्ने बताएका थिएनन् । तर उनले साउदी अरबको यमनमा जारी सैन्य अभियानलाई भने बाइडेन प्रशासनले समर्थन गर्न रोक्ने बताएका थिए । बाइडेनले पनि साउदी अरबको यमनमा जारी सैन्य अभियानलाई समर्थन नगर्ने बताइसकेका छन् ।