के नेपाली टीपीएसवाहकले अझै पनि ग्रिनकार्डका लागि आवेदन फाइल गर्न सक्छन्? (वकिलको व्याख्या)
प्रकाशित मिति : आश्विन १४, २०८२ बुधबार
नेपालको लागि टीपीएस (अस्थायी संरक्षित स्थिति) समाप्त भएपछि ग्रिनकार्डतर्फको बाटोका लागि एक अत्यन्त महत्त्वपूर्ण समयसीमा अझै पनि खुला छ, तर यो सुविधा प्रभावित व्यक्तिहरूको एकदमै सीमित समूहका लागि मात्र रहेको कानुन व्यवसायी केशव सेडाईले जानकारी दिएका छन्।
रोजगारमा आधारित ग्रिनकार्डका लागि आई-१४० याचिका स्वीकृत भइसकेका र ग्रिनकार्ड आवेदन आई-४८५ फाइल गर्नका लागि अहिले प्राथमिकता मिति करेन्ट भएकाहरूले अध्यागमन ऐनको धारा २४५ (के) को प्रावधान प्रयोग गर्नका लागि अत्यन्त जरुरी रूपमा कदम चाल्नुपर्ने सेडाईले बताएका छन्।
नेपालीको टीपीएस अगस्त २०, २०२५ मा समाप्त भइसकेकाले हाल कुनै वैध गैरआप्रवासी स्टाटस नभएका नेपाली नागरिकले ग्रिनकार्डका लागि आई-४८५ आवेदन दिन चाहेमा यसका लागि योग्यताका आवश्यकताहरू अत्यन्तै साँघुरा रहेको सेडाईको भनाइ छ। सेडाईका अनुसार यो बाटो लगभग पूर्ण रूपमा दुई कडा नियमहरूद्वारा नियन्त्रित छ: उनीहरूको अमेरिकामा अन्तिम प्रवेशको तरिका र १८० दिनको छूट अवधिमा भर पर्ने सेडाईले जानकारी दिए।
धेरै टीपीएसवाहकहरूका लागि प्राथमिक चुनौती भनेको ग्रिनकार्ड आवेदकहरूलाई अमेरिकामा निरीक्षणसहित प्रवेश दिइएको वा परोल गरिएको हुनुपर्छ भन्ने हो। सर्वोच्च अदालतले टीपीएस मात्र प्रदान गरिनुले सुरुको गैरकानूनी प्रवेशलाई माफ नदिने पुष्टि गरिसकेकाले यदि कुनै नेपाली नागरिक बिना भिसा प्रवेश भएका थिए भने, उनीहरूलाई सामान्यतया स्थिति समायोजन गर्नबाट रोक लगाइन्छ, जबसम्म उनीहरूले सीमित दफा २४५ (आई) प्रावधानको लागि योग्यता पुर्याउँदैनन्।
यद्यपि, जो व्यक्तिहरू वैध रूपमा प्रवेश गरेका थिए वा टीपीएस अन्तर्गत पहिले नै ट्राभल डकुमेन्ट पाएर त्यसको प्रयोग गरी पुनः प्रवेश गरेका थिए, उनीहरूका लागि अर्को चुनौती दफा २४५ (के) को प्रावधान हो।
सेडाईका अनुसार दफा २४५ (के) ले विशेष गरी रोजगारमा आधारित ग्रिनकार्ड आवेदकहरूका लागि एक महत्त्वपूर्ण माफी दिने धाराको रूपमा काम गर्दछ। यो धाराले अन्तिम वैध प्रवेशपछि जम्मा भएको १८० दिनसम्मको—अर्थात्, जम्मा छ महिनासम्मको—गैरकानूनी उपस्थितिलाई माफी दिन्छ।
“नेपालका लागि टीपीएस अगस्ट २०, २०२५ मा समाप्त भएदेखि नै आवेदकको गैरकानूनी उपस्थिति गणना हुने समयको घडी स्थिति समायोजनको उद्देश्यका लागि तुरुन्तै चल्न थालेको छ। अहिले ग्रिनकार्ड आवेदन आई-४८५ दर्ता गर्नमा हुने कुनै पनि ढिलाइले त्यो माफी नहुने १८० दिनको सीमालाई घटाउँदै जानेछ,” सेडाईले जानकारी दिए।
सेडाईले थप उदाहरण दिँदै भने, “यदि कुनै नेपाली व्यक्ति मे २४, २०२५ मा भिजिटर वा अन्य गैरआप्रवासी भिसामा अमेरिका आइपुगेका थिए भने, उनीहरूले टीपीएस अघिको एक महिना र त्यसको म्याद सकिएपछिको हालको पाँच महिनाको समयलाई जोड्न सक्छन्, जसले गर्दा उनीहरूले जनवरी २०, २०२६ भन्दा अगाडि रोजगारमा आधारित ग्रिनकार्डको लागि निवेदन दिन पाउनेछन्।”