‘व्यापार युद्ध’ले विश्वकै अर्थतन्त्रमा संकट अाउन सक्ने, अमेरिकामाथि चाैतर्फी दबाव !
प्रकाशित मिति : श्रावण ६, २०७५ आईतबार
फ्रान्सेली अर्थमन्त्री ब्रुनो ले मायरले युरोपेली देशहरु र अमेरिकाबीचको व्यापार युद्ध जारी नै रहेकोले यसले विश्वको अर्थतन्त्रमा नै नकारात्मक असर पर्न संकट अाउन सक्ने बताएका छन् ।
उनले अहिले आएर यो एउटा वास्तविकता भइसकेको बताउँदै भनेका छन्, ‘कोही पनि तलमाथि नगर्ने र अहिलेकै अवस्थाबाट अघि बढ्ने हो भने यसले कसैलाई फाइदा गर्ने छैन ।’
ठूलो अर्थतन्त्र भएका विश्वका २० देशका अर्थ तथा वित्त मन्त्रीहरूको शिखर बैठकको तयारी भइरहँदा उनको यो भनाई आएको छ । अमेरिकाले एकतर्फी रुपमा कर लगाउँदा नै यो समस्या भएको उनको भनाई थियो ।
जङ्गली कानून
अमेरिकाले लिएको व्यापारको वर्तमान नीति एउटा मिचाहा प्रवृत्तिको भएको र यसलाई सभ्य नभएर जङ्गली कानूनका रुपमा हेर्नुपर्ने उनकाे आरोप छ ।
अर्थमन्त्री मायरले विश्वमा अहिलेको अवस्था झनै सौहार्द हुनुपर्ने व्यापार यस्तो एकतर्फी र निरङ्कुस पाराको हुनसक्दैन र कुनै पनि देशले आफैले आफू अनुकुलको कानुन बनाएर एकतर्फी रुपमा कर वृद्धि गर्न पनि नपाउने बताए ।
अमेरिकी कर नीतिको बचाउ
तर अमेरिकी अर्थमन्त्री स्टिभन मनुसिनले भने अमेरिकाले लिएको वर्तमान कर नीतिको बचाउ गरेका थिए । उनले युरोपेली संघ र चीनलाई स्वतन्त्र प्रतिस्पर्धाका लागि बजार खुल्ला राख्न आग्रह पनि गरे।
यस नीतिको कडा रुपमा बचाउ र प्रतिवाद गर्दै अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले पनि अमेरिकाले चाहेको स्वतन्त्र र समृद्ध व्यापारका लागि युरोपेली संघ एउटा अस्थिरता भएको गत हप्ता मात्र बताएका थिए ।
राष्ट्रपति ट्रम्पले चीनबाट अमेरिका पुग्ने कम्तीमा पनि ५०० अर्ब डलर बराबरका सबै सामानमा अहिलेकै नीति बमोजिम नै थप कर लगाउने चेतावनी पनि दिए । उनको यो अभिव्यक्तिपछि युरोपेली संघ र अमेरिका तथा चीनबीच पछिल्लो समयमा शुरु भएको व्यापार युद्धले थप वैधानिकता पाएको बताइन्छ ।
अमेरिकालार्इ घाटा ?
चीन र युरोपेली संघ दुवैसँगै अमेरिकाले ठूलो व्यापार घाटा ब्यहोर्दै आएको बताएको छ । हाल युरोपेली संघमा २७ ओटा युरोपेली देशहरु सदस्य रहेका छन् ।
अर्जेन्टिनाको बेनोस आइरिजमा आयाोजना गर्न लागिएको वार्ताका लागि ठूलो अर्थतन्त्र भएको विश्वका २० देशका अर्थमन्त्री, वित्तमन्त्री र बैंकरहरु भेला हुने भएका छन् । युरोपेली संघ आबद्ध देशहरु र चीनले अमेरिकाले स्टील र एलुमिनियममा लगाएको कर फिर्ता लिन बारम्बार आग्रह गर्दै आएका छन् ।
युरोपेली युनियनकाे अडान
युरोपेली संघले त यो नयाँ कर फिर्ता नलिएसम्म युरोपेली युनियनले अमेरिकासँग स्वतन्त्र व्यापारका विषयमा वार्तामा पनि नबस्ने अडान लिँदै आएको छ ।
तर अमेरिकाले भने युरोपेली संघ र चीनसँग यस विषयमा नझुक्ने बताएको छ । उसले पछिल्लो करको बारेमा कुनै छलफल पनि गर्न नचाहेको बताएको छ । उसले युरोपेली संघ, मेक्सिको, क्यानडा र चीनबाट गरिने स्टील र एलुमिनियमको आयातमा नयाँ तर बढी करहरू लागू गरेको छ ।
उसले स्टीलको आयातमा २५ प्रतिशत र एलुमिनियमको १० प्रतिशत कर लगाएको हो । अमेरिकाको उक्त कदमबाट युरोपमा रहेका कतिपय अमेरिकी साझेदारहरू प्रभावित भएको हुन् ।
बदला
यस कदमको युरोपेली संघ, चीन, मेक्सिको र क्यानाडाले पनि विरोध गर्दै आएका छन् । साथै उनीहरुले अमेरिकाको यस कदमको बदलामा आफूहरूले पनि कदम चाल्ने बताएका छन् ।
सोही विरोधस्वरुप कतिपयले सामान अमेरिका निर्यात गरेका छैनन् भने कतिले अमेरिकाको सामान पनि आयात गरेका छैनन् ।
विश्वका आर्थिक क्षेत्रका कतिपय सरोकारवालाहरुले भने यो अवस्थाले विश्वको अन्य क्षेत्रको अर्थतन्त्रमा पनि असर पर्ने भएकोले पछिल्लो यो असहमतिलाई व्यापार युद्धका रुपमा अघि बढ्न दिन नहुने बताउँदै आएका छन् । (रासस/एएफपी)