अमेरिकी इतिहासमा बैंक असफलताको दोश्रो ठूलो घटना, सिलिकन भ्याली बैंक बन्द
प्रकाशित मिति : फाल्गुन २६, २०७९ शुक्रबार
सिलिकन भ्याली बैंक शुक्रबार बिहान धराशायी भएको छ । पूँजी संकटले अमेरिकी इतिहासमा वित्तीय संस्था धराशायी भएको इतिहासमा नै दोश्रो ठूलो घटना हो ।
सन् २००८ मा वाशिंगटन म्युचुअल असफल हुँदा बैंकसँग लगभग ३ सय बिलियन सम्पत्ति थियो। सिलिकन भ्याली बैंकले २०२२ को चौथो क्वार्टरमा २१२ बिलियनको सम्पत्ति रिपोर्ट गरेको थियो ।
४८ घण्टाको नाटकीय अवस्थापछि बैंकको ४० वर्षको दौड समाप्त भएको हो । सिलिकन भ्याली बैंक सन् २००८ को वित्तीय संकट पछि असफल हुने सबैभन्दा ठूलो बैंक हो ।
नियामकहरूले शुक्रबार यो बैंक बन्द गराएर डिपोजिटहरु नियन्त्रणमा लिएका छन् । यो सन् २००८ को वित्तीय संकट पछिको सबैभन्दा ठूलो अमेरिकी बैंकिङ विफलता हो । यो बैंकको पतन बुधवार ढिलो सुरु भएको हो, जब यसले आफ्नो ब्यालेन्स शीटलाई किनारा गर्न २ दशमलव २ ५ बिलियन उठाउनु पर्ने समाचारले लगानीकर्ताहरूलाई छक्क पार्यो।
क्यालिफोर्निया नियामकहरूले बैंकलाई यूएस फेडरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कर्पोरेशनको नियन्त्रणमा राखेका छन् । यूएस फेडरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कर्पोरेशनले रिसीभरको रूपमा काम गरिरहेको छ, जसको अर्थ यसले डिपोजिटकर्ताहरू र लेनदेनहरू सहित ग्राहकहरूलाई फिर्ता तिर्न बैंकको सम्पत्तिहरू प्रयोग गर्नेछ।
यूएस फेडरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कर्पोरेशन एक स्वतन्त्र सरकारी एजेन्सी हो, जसले बैंक डिपोजिटको बीमा गर्दछ र वित्तीय संस्थाहरूको निरीक्षण गर्दछ । यूएस फेडरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कर्पोरेशनले बमाले कभर गर्ने डिपोजिटकर्ताहरूको सुरक्षा गर्न नेशनल बैंक अफ सान्ता क्लाराको सिर्जना गरेको छ ।
सबै बीमित डिपोजिटकर्ताहरूले सोमबार बिहान भन्दा पछि आफ्नो बीमा गरिएको डिपोजिटहरूमा पूर्ण पहुँच पाउनेछन्। असुरक्षित डिपोजिटहरूलाई अर्को हप्ता भित्र अग्रिम लाभांश तिर्ने जनाइएको छ ।
फेडरल डिपोजिट इन्स्योरेन्स कर्पोरेशनले सामान्यतया २ लाख ५० हजारसम्मको डिपोजिटहरु सुरक्षित गर्दछ । यसले बैंकमा राखिएको लगभग १७५ बिलियन डलरसहित बैंकलाई नियन्त्रणमा लिएको छ ।
प्राविधिक उद्योग महामारीको समयमा बढेपछि यो बैंकका ग्राहकहरूले बिलियन डलर जम्मा गरेका थिए । सन् २०२० को पहिलो त्रैमासिकको अन्त्यमा जम्मा ६० बिलियन डिपोजिट रहेकोमा दुई वर्ष पछि बैंकमा लगभग २ सय बिलियनमा डिपोजिट भयो ।
जब बैंकमा ठूलो रकम डिपोजिटका रुपमा आयो, बैंकले मोर्गेज समर्थित धितोहरु र युएस ट्रेजरी जस्ता ऋणमा लगानी गर्यो तर फेडरल रिजर्भले मुद्रास्फीतिसँग लड्न ब्याज दर बढाउन थालेपछि बैंकको लगानीको मूल्य घट्यो। उच्च ब्याज दरहरूले बैंकका ग्राहकहरूमा पनि असर गर्यो ।
स्टार्टअप कोष सुक्न थाल्यो किनकि निजी कोष सङ्कलन अझ महँगो भयो, जसले गर्दा यसका ग्राहकहरूले रकम निकाल्न थाले। निकासीमा भएको वृद्धिको बीचमा बैंकले सम्पत्ति बेच्यो, जसले १ दशमलव ८ बिलियन घाटा सिर्जना गर्यो।
शुक्रबार सिलिकन भ्याली बैंक र बुधबार क्रिप्टोकरेन्सी बैंक सिल्वरगेटको विफलताले संक्रमणको डर पैदा गरेको छ । सिलिकन भ्याली बैंक र सिल्वरगेटले मुख्यतया उच्च ब्याज दरको लागी जोखिममा रहेका क्रिप्टोकरेन्सी, स्टार्टअप र उद्यम पूंजीउद्योगहरुमा संचालित भएको र अमेरिकामा अन्य धेरै बैंकहरुको फराकिलो ग्राहक आधारहरु रहेकाले आत्तिनु नपर्ने कतिपय विश्लेषकहरुको भनाई छ ।
यी घटनासँगै जेपी मोर्गन, वेल्स फार्गो र सिटीग्रुपलगायत देशका केही ठूला बैंकहरूको शेयर बिहीबार घटेको थियो । तर शुक्रबार भने बढेको छ ।