२१ वर्षे करियरको १३६३ खेलमा १२८१ गोल गरेका पेले, विश्वले कसरी सम्झिरहेको छ ?
प्रकाशित मिति : पुस १५, २०७९ शुक्रबार
ब्राजिलका चर्चित फुटबल खेलाडी पेलेको निधन भएको छ । ८२ वर्षका पेले केही समयदेखि मिर्गौला र प्रोस्टेट रोगबाट पीडित थिए । उनले २१ वर्ष लामो फुटबल करियरमा १ हजार ३ सय ६३ खेलमा १ हजार २ सय ८१ गोल गर्ने विश्व कीर्तिमान राखेका छन् ।
उनी तीन पटक विश्वकप जित्ने एकमात्र फुटबल खेलाडी हुन्। उनी सन् १९५८, १९६२ र १९७० को विश्वकप जित्ने ब्राजिल टोलीमा थिए । उनी सन् २००० मा फिफाको प्लेयर अफ द सेन्चुरीबाट सम्मानित भएका थिए।
गत वर्ष सेप्टेम्बरमा उनको आन्द्राको शल्यक्रिया गरी ट्युमर निकालिएको थियो । उनको साओ पाउलोस्थित आइन्स्टाइन अस्पतालमा उपचार भइरहेको थियो । उनको नियमित परीक्षणमा यो ट्युमर पत्ता लागेको थियो । उनलाई यसै वर्ष नोभेम्बरमा पुनः अस्पताल भर्ना गरिएको थियो ।
पुन: अस्पताल भर्ना भएपछि उनकी छोरी केली नासिमेन्टोले सामाजिक सञ्जालमार्फत आफ्ना फ्यानहरूलाई निरन्तर अपडेट गरिरहेकी थिइन् ।
बिहीबार उनले एउटा फोटो पोस्ट गरेकी थिइन्, जसमा अस्पतालमा पेलेको शरीर माथि पारिवारले हात राखेका थिए । केलीले लेखेकी थिइन्, ‘हामी जे–जहाँ छौं त्यसको लागि धेरै धरै धन्यवाद । हामी तपाईलाई धेरै माया गछौं । तपाईको आत्माले शान्ति पाओस् ।’
अस्पताल प्रशासनले पेलेको मृत्युको पुष्टि गर्दै भन्यो – ‘शरिरका विभिन्न अंगहरुले काम गर्न बन्द गरेपछि उनको निधन भयो । कोलोन क्यान्सर संक्रमण बढेको कारण भएको हो।’
पेलेको आधिकारिक ट्विटर खातामा लेखिएको छ, “पेले सबै समयका महान् खेलाडी मात्रै थिएनन्, उनी त्योभन्दा धेरै थिए।” “हाम्रो फुटबलका राजा ब्राजिलको सबैभन्दा ठूलो प्रतीक हुनुहुन्थ्यो। उहाँ कठिनाइहरूबाट कहिल्यै डराउनुभएन। उहाँले आफ्नो बुबालाई विश्वकप जित्ने वाचा गर्नुभयो, र उहाँले हामीलाई तीनवटा विश्वकप दिनुभयो। उहाँले हामीलाई नयाँ ब्राजिल दिनुभयो र हामी उहाँको विरासतका लागि आभारी छौं।। धन्यवाद पेले।”
एडसन एरान्टेस डो नासिमेन्टो अर्थात् पेले १७ वर्षको उमेरमा फुटबल स्टार बनेका थिए । उनले ब्राजिललाई १९५८ को विश्वकप जिताउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए। उनले क्वार्टरफाइनलमा वेल्सविरुद्ध जितको एक मात्र गोल गरेका थिए। पेलेले सेमिफाइनलमा फ्रान्सविरुद्ध ह्याट्रिक गरेका थिए भने फाइनलमा स्वीडेनविरुद्ध दुई गोल गरेका थिए।
पेलेले १५ वर्षको उमेरमा सान्तोस क्लबबाट आफ्नो फुटबल करियर सुरु गरेका थिए। उनले डेब्यु खेलमा नै पहिलो ल्याप गरेका थिए । त्यसपछि, उनले अर्को १९ वर्षसम्म एउटै क्लबबाट खेलिरहे र कुल ६४३ गोल गरे। यद्यपि यो सधैं सान्तोस क्लब तर्फ दावी गरिएको छ कि उनले क्लब को लागी एक हजार भन्दा बढी गोल गरे। यसमा प्रदर्शनी खेलहरूमा गरिएका गोलहरू पनि समावेश छन्।
ब्राजिलियन फुटबल कन्फेडेरेसन र सान्तोसले पेलेले १३६७ खेलमा १,२८३ गोल गरेको दाबी गर्छन्, जबकि फिफाले पेलेले १३६६ खेलमा १,२८१ गोल गरेको दाबी गर्दछ। १९६२ को विश्वकपमा पेले २१ वर्षका भएका थिए । मेक्सिकोविरुद्धको पहिलो खेलमा उनले उत्कृष्ट गोल गरेका थिए । तर अर्को खेलमा चोट लागेपछि उनी साइडलाइनमा बस्नुपरेको थियो । तर गारिन्चाको उत्कृष्ट प्रदर्शनका कारण ब्राजिलले उपाधि रक्षा गर्न सफल भयो ।
सन् १९६६ मा इङ्ल्यान्डमा भएको विश्वकपमा उनले खास केही गर्न सकेनन् तर १९७० मा उत्कृष्ट पुनरागमन गर्दै आफ्नो टोलीलाई च्याम्पियन बनाए । इटालीविरुद्धको फाइनलमा ४–१ को जितमा पेलेले ब्राजिलको पहिलो गोल गरेका थिए।
२०२० मा, उनी बीबीसी स्पोर्ट्स पोलमा वर्षको उत्कृष्ट खेलाडीको रूपमा चुनिएका थिए । उनको निधनमा विश्वभरका दिग्गज फुटबलरहरुले आफ्नो प्रतिक्रिया दिएका छन् । यसै महिना विश्वकप जितेका लियोनल मेस्सीले पेलेसँगको आफ्नो तस्विर शेयर गर्दै लेखेका छन्, ‘रेस्ट इन पिस, पेले।’
यसै क्रममा वर्तमान समयका अर्का उत्कृष्ट खेलाडी क्रिस्टियानो रोनाल्डोले लेखेका छन्, “पेले लाखौं मानिसका लागि प्रेरणा बनेका छन्। उनको उदाहरण हिजो पनि दिइएको थियो, आज पनि दिइन्छ र सधैं दिइनेछ। टाढाबाट पनि उनले सधैं मप्रति स्नेह देखाउनुभयो।” “जब हामी भेट्यौं, हाम्रो स्नेह आपसी थियो। उहाँलाई कहिल्यै भुल्ने छैन। उहाँको सम्झना हामी फुटबल प्रेमीहरूमा बाँच्नेछ। राजा पेले, शान्त रहनुहोस्।”
ब्राजिलियन स्टार नेयमारले इन्स्टाग्राममा लेखेका छन्, “पेले अघि १० नम्बर मात्रै थियो। मैले यो वाक्यांश कतै पढेको छु। यो राम्रो छ तर अपूर्ण छ। म भन्न चाहन्छु कि पेले भन्दा पहिले फुटबल एक ढिलो खेल थियो।” उनले फुटबललाई कला र मनोरञ्जनमा परिणत गरे।”
