अमेरिकाबाट ८ नेपाली देशनिकालाको चार्टड विमान काठमाडौंमा, जनवरी २० पछि देशनिकाला हुने नेपाली ३८
प्रकाशित मिति : फाल्गुन २१, २०८१ बुधबार
अमेरिकी अध्यागमन आइसले देशनिकाला गरेका ८ नेपालीलाई लिएर गएको देशनिकालाको चार्टड विमान काठमाडौंमा अवतरण गरेको छ । स्थानीय समय अनुशार मार्च ५ बुधबार विहान १० बजे उक्त विमान काठमाडौंको त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण गरेको हो । देशनिकालामा परेका ८ जना नेपालीहरुमध्ये ६ जनासँग म्यादसहितको नेपाली पासपोर्ट रहेको छ भने २ जनालाई वासिंटन डिसीमा रहेको नेपाली दूतावासले ट्राभल डकुमेन्ट बनाइदिएको थियो । उनीहरु अमेरिकामा आइसकेपछि अध्यागमन अदालतले देशनिकालाको आदेश दिइसकेकाहरु हुन् ।
उनीहरुमा दलाललाई लाखौं रकम तिरेर मेक्सिकोहुँदै अमेरिका प्रवेश गरेका नेपालीहरु समेत रहेका छन् । तर उनीहरु कतिजना छन् भन्ने यकिन विवरण भने प्राप्त भएको छैन । यद्यपी बुधबार देशनिकाला भएर नेपाल लगिएकाहरुमा विद्यार्थी भिसामा आएकाहरु भने नरहेको श्रोतले पुष्टी गरेको छ ।
देशनिकाला हुने ती नेपालीहरुलाई आइसका अधिकारीहरु आफैले नेपाल लगेर छाडेका हुन् । नेपालको छिमेकी देशहरुमा चार्टडविमानमार्फत त्यहाँका नागरिकहरुलाई देशनिकाला गर्ने क्रममा नेपालीहरुलाई पनि सोही विमानमा राखेर नेपाल छाडिएको हो । विमान आजै अन्य देशको बाटो हुँदै अमेरिकातिर फर्कनेछ ।
अमेरिकाबाट देशनिकाला हुने आफ्ना नागरिक नेपालले सहज रुपमा नै स्वीकार गर्दै आएको छ । सोही अनुरुप वासिंटन डिसीमा रहेको नेपाली दूतावासले पनि आइसबाट अनुरोध आएको खण्डमा सहज रुपमा नै अमेरिकाबाट देशनिकाला हुने नेपाली नागरिकको ट्राभल डकुमेन्ट बनाइदिदै आएको छ ।
अमेरिकाबाट देशनिकाला हुने आफ्ना देशका नागरिकहरु स्वीकार नगर्ने देशलाई कारवाही गर्ने अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले चेतावनी दिदै आएका छन् । सोही अनुरुप कतिपय देशका सरकारी अधिकारीहरुलाई अमेरिकी भिसामा अमेरिकाले बेलाबेलामा प्रतिबन्ध समेत लगाउँदै आएको छ । तर नेपालका सन्दर्भमा भने कहिले पनि यस्तो समस्या उत्पन्न भएको छैन ।
आइसले पक्राउ गरेर तुरुन्तै देशनिकाला गर्न सक्ने भनेको अमेरिकाबाट पहिले नै देशनिकालाका आदेश पाइसकेका वा अमेरिकामा कुनै कागजात फाइल नगरी बसेका अमेरिका आएको २ बर्ष नपुगेका कागजातविहीनलाईमात्र हो । अन्य व्यक्तिलाई देशनिकालाका लागि आइसले अध्यागमन अदालतमा पेश गरेर त्यहाँबाट देशनिकालाको आदेश लिनुपर्छ । र, यो प्रकृयाका लागि कैयन महिना लाग्नसक्छ ।
ट्रम्प प्रशासन सुरु भइसकेपछि आइसले अहिलेसम्म कतिजना नेपालीहरुलाई पक्राउ गरेको छ भन्नेबारे यकिन विवरण प्राप्त भएको छैन । तर ट्रम्प प्रशासन सुरु भइसकेपछि आइसले मार्च २ सम्म कुल २७ जना नेपालीहरुलाई अमेरिकाबाट देशनिकाला गरिसकेको नेपालको अध्यागमन विभागले खसोखासलाई जानकारी दिएको छ । त्यो बाहेक थप ३ जनालाई अमेरिकाबाट देशनिकाला गरेर पनामा पठाइएको थियो । मार्च २ सम्म देशनिकाला भएका २७ मध्ये ११ जनालाई वासिंटन डिसीमा रहेको नेपाली दूतावासले ट्राभल डकुमेन्ट बनाइदिएको थियो ।
तर त्यसमध्ये अधिकांश ट्रम्प प्रशासन सुरु हुनुभन्दा अगाडि नै देशनिकालाका लागि वासिंटन डिसीमा रहेको दूतावासले ट्राभल डकुमेन्टहरु बनाइदिएकाहरु छन् । किनभने ट्रम्प प्रशासन सुरु भएपछि दूतावासले बुधबार देशनिकाला भएका २ सहित जम्मा आधा दर्जनमात्र ट्राभल डकुमेन्टहरु जारी गरेको जनाएको छ ।
यस अगाडि बाइडेन प्रशासनको ४ बर्षमा अमेरिकामा १३२ जना नेपालीहरुलाई आइसले पक्राउ गरेको थियो भने १३० जनालाई डिपोर्ट गरेको थियो । त्योबाहेक सिमाक्षेत्रमा सीबीपीले पक्राउ गरेर आइसको हिराशतमा पठाएका नेपालीहरुको संख्या २७ सयभन्दा बढी रहेको थियो । आइसको रिपोर्ट अनुशार ४ बर्षको अवधिमा आइसको हिराशतमा २८९१ जना नेपालीहरु परेका थिए ।
आइसले बाइडेन कार्यकालको पहिलो बर्ष आर्थिक बर्ष २०२१ मा ११, २०२२ मा ३०, २०२३ मा ५६ र २०२४ मा ३५ जना नेपालीहरुलाई अमेरिकाका विभिन्न क्षेत्रबाट पक्राउ गरेको थियो । जसमध्ये २०२४ मा १० जना नेपालीहरु विभिन्न अपराधमा दोषी ठहरिएकाहरु थिए भने २०२३ मा पक्राउ परेकाहरुमा ११ जना विभिन्न अपराधमा दोषी ठहरिएकाहरु रहेको आइसले जनाएको छ ।
त्यस्तै विनाभिसा सिमा पार गर्ने क्रममा सीबीपी लगायतले पक्राउ गरेर आइसको हिराशतमा राखिएका र आइस आफैले अमेरिकाभित्र पक्राउ गरेका नेपालीहरु आर्थिक बर्ष २०२४ मा ७१० जना, २०२३ मा ८३५ जना, २०२२ मा ९६२ जना र २०२१ मा ३८४ जना रहेका थिए ।
पक्राउ पछि आइसले विमानमार्फत देशनिकाला गरेका नेपालीहरु आर्थिक बर्ष २०२१ मा २३ जना, २०२२ मा २८ जना, २०२३ मा २२ जना र २०२४ मा ५७ जना गरी कुल १३० जना रहेका थिए ।
बाइडनको कार्यकालमा लगभग ९ हजार नेपालीहरु विनाभिसा अमेरिका प्रवेश गरेको डिपार्टमेन्ट अफ होमल्याण्ड सेक्युरिटीको तथ्यांकले देखाएको छ । तर सबै नेपालीहरुलाई आइसको हिराशतमा पठाइएको थिएन । केबल झण्डै २८ सय नेपालीहरुलाई मात्र आइसको हिराशतमा पठाइएको थियो ।
अघिल्लो ट्रम्प प्रशासन अन्तर्गतको चार वर्षमा कुल १,८५० नेपालीहरु यसरी विना भिसा अमेरिका प्रवेश गरेका थिए । त्यसको तुलनामा बाइडेनकालमा विनाभिसा प्रवेश गर्नेहरुको संख्यामा झण्डै ५ गुणा बृद्धि भएको थियो । २०२३ को अक्टोबरबाट सुरु भएको र २०२४ को सेप्टेम्बरमा समाप्त भएको आर्थिक बर्ष २०२४ मा सबैभन्दा धेरै ३६९० जना नेपालीहरु विनाभिसा अमेरिका प्रवेश गरेको तथ्यांकले देखाएको छ ।
आर्थिक बर्ष २०२५ सुरु भइसकेपछि गत अक्टोबरमा ४४० र नोभेम्बरमा ३ सय नेपालीहरु विनाभिसा अमेरिका प्रवेश गरेको तथ्यांक डिपार्टमेन्ट अफ होमल्याण्ड सेक्युरिटीले सार्वजनिक गरेको थियो । आर्थिक बर्ष २०२३ मा ३१४० जना नेपालीहरु विनाभिसा अमेरिका प्रवेश गरेका थिए । आर्थिक बर्ष २०२२ मा १४९० र २०२१ मा ४२० जना नेपालीहरु विनाभिसा अमेरिका प्रवेश गरेका थिए ।
काठमाडौंबाट दीपेन्द्र ढुंगानाको थप रिपोर्टिङ