मक्काको तापक्रम १२५ डिग्री फरनेहाइट पुग्दा हज गर्न गएका १ हजारभन्दा बढीको मृत्यु
प्रकाशित मिति : असार ६, २०८१ बिहीबार
Muslim pilgrim arrive to perform the symbolic ‘stoning of the devil’ ritual during the annual hajj pilgrimage in Mina on June 16, 2024. Friends and family searched for missing hajj pilgrims on June 19 as the death toll at the annual rituals, which were carried out in scorching heat, surged past 900. (Photo by Fadel SENNA / AFP)
साउदी अरबमा चरम गर्मीको कारण सन् २०२४ को हज यात्रामा १,००० भन्दा बढी मानिसको मृत्यु भएको छ। ती मध्ये आधाभन्दा बढी दर्ता नभएका उपासकहरू थिए जसले साउदी अरबमा अत्यधिक गर्मीमा तीर्थयात्रा गरेका थिए। बिहीबार रिपोर्ट गरिएका नयाँ मृतकमा इजिप्टका ५८ जना समावेश छन् । उक्त देशबाट ६५८ जनाको मृत्यु भएको छ भने भने ६३० जना दर्ता नभएका थिए।
समग्रमा १० वटा देशहरूबाट तीर्थयात्राको क्रममा १०८१ जनाको मृत्यु भएको रिपोर्ट गरिएको छ । मक्कालाई इस्लामका पाँच स्तम्भहरू मध्ये एक मानिन्छ, जसलाई सबै मुस्लिमहरूले कम्तिमा एक पटक पूरा गर्नुपर्ने मान्यता छ । तथ्याङ्कहरू आधिकारिक कथनहरू वा तिनीहरूका देशहरूका कूटनीतिज्ञहरूबाट आएको हो।
राष्ट्रिय मौसम विज्ञान केन्द्रले यस हप्ताको सुरुमा मक्काको ग्रान्ड मस्जिदमा तापक्रम ५१ दशमलव ८ डिग्री सेल्सियस अर्थात् १२५ डिग्री फरेनहाइट रिपोर्ट गरेको थियो। हालका दिनहरूमा सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरिएका दर्जनौं भिडियोहरूले ग्रान्ड मस्जिद वरपरका सडकहरूमा शव राखिएको देखाएको थियो ।
हरेक वर्ष दशौं हजार तीर्थयात्रीहरूले अनियमित माध्यमबाट हज गर्ने प्रयास गर्छन् किनभने उनीहरूले प्रायः महँगो आधिकारिक अनुमतिहरू प्राप्त गर्न सक्दैनन्। साउदी अधिकारीहरूले यस महिनाको सुरुमा मक्काबाट हजारौं दर्ता नगरिएका तीर्थयात्रीहरूलाई हटाएको रिपोर्ट गरेका थिए । तर गत शुक्रबार सुरु भएको मुख्य संस्कारमा धेरैले अझै पनि भाग लिएको देखिन्छ।
यो समूह गर्मीको लागि बढी जोखिममा रहेको थियो किनभने आधिकारिक अनुमति बिना तिनीहरूले साउदी अधिकारीहरूले प्रदान गरेको वातानुकूलित ठाउँहरूमा पहुँच गर्न सक्दैनन्। अराफातको दिन अघि सुरक्षा बलहरूले पीछा गरेपछि मानिसहरू थकित भएका थिए। कूटनीतिज्ञले इजिप्टका तीर्थयात्रीहरूको मृत्युको प्रमुख कारण गर्मी भएको बताएका छन् जसले उच्च रक्तचाप र अन्य समस्याहरूसँग सम्बन्धित जटिलताहरू निम्त्याएको थियो ।
इजिप्ट बाहेक, मलेसिया, पाकिस्तान, भारत, जोर्डन, इन्डोनेसिया, इरान, सेनेगल, ट्युनिसिया र इराकको स्वायत्त कुर्दिस्तान क्षेत्रका मानिसको पनि मृत्यु भएको छ । साथीभाइ र परिवारका सदस्यहरूले अझै बेपत्ता तीर्थयात्रीहरूको खोजी गरिरहेका छन्। मृत्यु हुनेमा करिब १६५ इन्डोनेसियाली रहेका छन् । कम्तीमा ४१ जना जोर्डनका , ३५ जना ट्युनिसियाली र ११ इरानीको मृत्यु भएको छ । अस्पताल भर्ना हुनेहरुको संख्या पनि उल्लेख्य छ ।
साउदी अरबले मृत्युको बारेमा जानकारी प्रदान गरेको छैन, यद्यपि गर्मीका कारण बिरामी भएका २७ सय भन्दा बढी मानिसको उपचार गरिएको जनाएको छ । यस वर्षको हजमा १८ लाख भन्दा बढी मानिसहरूले भाग लिइरहेका छन् । यो संसारको सबैभन्दा ठूलो धार्मिक जमघटहरू मध्ये एक हो।