मनाइयो गठे मंगल,
प्रकाशित मिति : श्रावण ६, २०७४ शुक्रबार
राक्षसी स्वरूपको घन्टाकर्ण दहन गर्दै नेवार समुदायले गठेमंगल पर्व मनाएका छन् ।श्रावण कृष्ण चतुर्दशीका दिन मनाइने गठे मंगललाई घन्टाकर्ण चतुर्दशी पनि भनिन्छ ।
दुष्टात्मा र भूतप्रेत पन्छाउन घरमा सफासुग्घर गरेर घन्टाकर्ण दहन गर्ने चलन छ । दिनभर ठड्याइएको नर्कटबाट निर्मित गठेमंगललाई घाम अस्ताएपछि ढालेर नदीमा लगेर विसर्जन गरिएको छ । त्यसअघि, टोलवासीलाई छ्वालीको चिराग समात्न लगाई तीन पटक परिक्रमा गराइन्छ । कतिपय स्थानमा भने विभिन्न ठाउँमा भएका गठेमंगल एकत्रित गरेर जलाउने चलन पनि छ ।
नर्कटको गठेमंगल बनाउने परम्परा रहिआएको छ । धान रोपी सिद्धिएपछि घरभित्रका दूषित किटाणु उपिया“, उडुस भगाउन यसदिन धुप बालेर धुँवा पठाउने गरिन्छ । जसबाट किटाणु भागेर जाने जनविश्वास छ ।
परापूर्वकालमा नास्तिक व्यक्तिले ‘भगवान्को नाम सुन्न नपरोस्’ भनी कानमा घन्ट झुन्ड्याएको र उसको आतंकले धेरैलाई अपठ्यारो परेकाले उसको दहन गरिएको कथन छ ।
ज्यापू समुदायमा धान रोप्ने बेला आमन्त्रण गरिएको शक्ति पन्छाउन यो पर्व मनाउने गरिन्छ ।
उनीहरूले भूतलाई शक्तिको संज्ञा दिएका हुन्छन् । कुनै कामका लागि भूतजत्तिकै शक्ति चाहिने भएकाले बोलाउने र काम सिद्धिएपछि फिर्ता गर्ने गरिन्छ ।