युक्रेन संकट : जलेका ट्याङ्क, शवहरूले भरिएका सडक र उदेक लाग्दो शहर
प्रकाशित मिति : चैत्र २१, २०७८ सोमबार
बुचा किभलाई घेरा हाल्ने र राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीको सरकारलाई पतन गर्ने रसियाको सपना चकनाचुर भएको छ । फेब्रुअरी द्दद्ध मा, रूसले युक्रेनमा आक्रमण गरेको दुई वा तीन दिन पछि, युक्रेनी सेनाले बुचाबाट कीभ तर्फ गइरहेका रूसी ट्याङ्कहरू र सशस्त्र गाडीहरू नष्ट गरे।
रुसले शुक्रवार बुचाबाट आफ्नो सम्पूर्ण सेना फिर्ता लिएको छ, यो कदम पूर्वी युक्रेनमा युद्धमा केन्द्रित हुने क्रेमलिनको ूशान्त र तर्कसंगतू निर्णयको हिस्सा हो। रुसले मध्य युक्रेनमा युद्धको आफ्नो लक्ष्य हासिल गरेको र उसको उद्देश्यमा किभ कब्जा गर्नु कहिल्यै समावेश नभएको बताएको छ।
तर सत्य यही हो ,रुसले युक्रेनबाट अप्रत्याशित टकराव र व्यवस्थित विरोधको अपेक्षा गरेको थिएन । रुसका ध्वस्त ट्याङ्क र बख्तरबन्द सवारीसाधनको भग्नावशेषले यो पुष्टि गर्छ, जुन अझै पनि बुचाको सडकमा रहेका छन्। युद्धमा दुई वा तीन हप्ता पछि, रूसी सेनाले आफ्नो कब्जा गुमाएको कुरा बुकाको सडकमा स्पष्ट देखिन्छ ।
रुसको एयरबोर्न फोर्सको एलिट टुकडी गाडीमा सहरमा आएका थिए। यी सवारीसाधनहरू यति हलुका थिए कि विमानबाट एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा लैजान सजिलै सकिन्थ्यो। बुचाबाट केही माइल टाढा रहेको होस्टोमेल एयरपोर्टमा अवतरण गरेपछि उनीहरु यहाँ आएका थिए। यो विमानस्थल रुसी अर्धसैनिकहरूले कब्जामा लिएका थिए। रुसी सेनाले बुचाबाट किभमा तोपगोला सार्दै गर्दा रुसले युक्रेनी सेनाको कडा प्रतिरोधको सामना गर्नु परेको थियो ।
शहर भग्नावशेषमा परिणत
यहाँका सडकहरू साँघुरो र सीधा छन्, एम्बुस वा भूमिगत आक्रमणका लागि उपयुक्त छन्। युक्रेनले टर्कीबाट खरिद गरिएको बायर्ख्टर आक्रमण ड्रोनको साथ रुसी काफिलेमाथि आक्रमण गरेको प्रत्यक्षदर्शीहरूले बताए। वरपरका इलाकामा बसोबास गर्ने अरूले भने युक्रेनी सेनासँगै रक्षा स्वयंसेवकहरू पनि यहाँ उपस्थित थिए।
युक्रेनले काफि रोक्न सफल भए , रुसका मुख्य गाडीहरू ध्वस्त भए तर भग्नावशेषलाई युक्रेनले हात पनि लगाएको छैन । अझै पनि ३० एमएमका तोपका गोलाहरू घाँसमा लडिरहेका छन्, खतरनाक गोलाहरू सडकमै यत्रतत्र छरिए देखिन्छन् ।
स्थानीय मानिसहरूका अनुसार धेरै रूसी युवा सैनिकहरू भागे र केहीले समातिएपछि आफ्नो ज्यान को भिक माग्न थाले। एक ७० वर्षीय पुरुषले आफूलाई अंकल हरिशा भनेर चिनाउँदै भने, ‘मलाई उसको लागि दुस्ख लाग्यो। ऊ १८ देखि २० वर्षको केटा थियो उसको अगाडि आफ्नो सम्पूर्ण जीवन थियो।’
यस्तो लाग्दथ्यो,कीभबाट आएका रूसी सैनिकहरूमा कुनै दया देखाएनन्। रुसी सेनाले बुचा क्षेत्र खाली गर्दा कम्तिमा २० जना रुसी सैनिकहरू सडकमा लडिरहेका थिए ।
यस क्षेत्रका मेयरले आफूले २८० जनाको सामूहिक दाहसंस्कार गरेको बताए । यस क्षेत्रमा बसेका आम मानिसहरुले रुसी सेनाबाट भाग्ने प्रयास गरेका थिए । उनीहरुले भने ‘बिजुली र ग्यासको आपूर्ति थिएन, त्यसैले हामीले घर अगाडि आगो बाल्यौं र खाना पकायौं।’ स्वैच्छिक बिदा र युद्धबाट प्रभावित नभएका ठाउँहरू त्यहाँबाट बुचामा मद्दत ल्याइरहेका थिए।
हातमा प्लाष्टिकको झोला बोकेकी मारिया नामकी महिलाले देखाउँदै भनिन्, ‘मैले पछिल्लो ३८ दिनमा खान लागेको यो पहिलो रोटी हो।’
मारियाकी छोरी लारिसाले मलाई उनको सोभियत शैलीको अपार्टमेन्ट देखाइन्। विनाशको यो दृश्यले बिस्तारै होस्टमेल एयरपोर्टमा लैजान्छ। रुसी सेनाले यो विमानस्थललाई बेसको रूपमा प्रयोग गरेको थियो। विमानस्थलमा बनेका ठूला ह्याङ्गरका छानामा अहिले धेरै धारिलो धारका प्वालहरू देखिन थालेका छन् ।
संसारको सबैभन्दा ठूलो विमान यहाँ पहिलेनै नष्ट भएको छ। यसको नाम माराया थियो, जसको अर्थ सपना हो। यो विमान भाँचिएको छ, र इन्जिनका ठूला टुक्राहरू जमिनमा परेका छन्।
यो विमानमा जे भयो, युक्रेनमा पनि त्यस्तै भएको छ । विमान युक्रेनको गौरवको प्रतीक थियो, युक्रेनको सम्भावनाको प्रतीकको रूपमा प्रक्षेपित।यो विश्वभरका ठूला परियोजनाहरू सफलतापूर्वक देखाउने युक्रेनको जोशको प्रतीक थियो।-एजेन्सी