युक्रेन-रुस युद्ध : पश्चिमा देशहरूद्वारा रुसको तेल र ग्यास आयातमा प्रतिबन्ध
प्रकाशित मिति : फाल्गुन २४, २०७८ मंगलबार
युक्रेनमा रुसी आक्रमणको विरोधमा अमेरिका र बेलायतले रुसबाट तेल खरिदमा प्रतिबन्ध लगाएका छन् । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले भनेका छन्, ‘यस कदमले ‘रुसको अर्थतन्त्रको मुख्य धमनी’ लाई नोक्सान पुर्याउने छ।
तेल र ग्याँस निर्यात रूसी अर्थव्यवस्थाको लागि राजस्वको एक महत्वपूर्ण स्रोत हो। तर, रुससँगै यो कदमले पश्चिमी देशहरूमा पनि प्रभाव पार्ने देखिएको छ ।
ठूला ब्रान्डले रुसमा आफ्नो कारोबार बन्द गरिसकेका छन् । म्याकडोनाल्ड्स र कोका-कोलाले भर्खरै रूस छोडेका छन्।
रूसको अर्थतन्त्र ऊर्जा व्यापारमा धेरै निर्भर छ। यो विश्वको तेस्रो ठूलो तेल उत्पादक देश हो। त्यसभन्दा अगाडि साउदी अरेबिया र अमेरिका आउँछन् ।
रुसबाट तेल खरिदमा प्रतिबन्ध लगाउनुअघि रुसले यसको विश्वव्यापी अर्थतन्त्रमा गम्भीर असर पर्ने चेतावनी दिएको थियो । उसले जर्मनीमा ग्यास आपूर्ति गर्ने आफ्नो मुख्य ग्यास पाइपलाइन बन्द गर्नसक्ने चेतावनी पनि दिएको छ।
अमेरिका र बेलायतको यो निर्णयपछि दुवै देशमा तेलको मूल्य उच्च स्तरमा पुगेको छ । यस निर्णयका लागि अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन दुवै पक्षबाट दबाबमा थिए। रुसविरुद्ध थप कडा कदम चाल्न माग गरिएको थियो ।
‘हामी रूसबाट सबै तेल, ग्यास र ऊर्जाको आयात बन्द गर्दैछौं, राष्ट्रपति बिडेनले भने यो कदमले ‘देशभित्र असर पर्ने’ भएकाले साझेदारहरूसँग छलफल गरेर नै निर्णय गरिएको बताए।
त्यस्तै बेलायतले पनि सन् २०२२ को अन्त्यसम्ममा चरणबद्ध रूपमा रुसबाट तेल आयातमा प्रतिबन्ध लगाउनेछ ।
बेलायतका प्रधानमन्त्री बोरिस जोनसनले यो कदमले रुसमा तत्काल कुनै प्रभाव नपर्ने तर त्यसले थप दबाब पक्कै पर्ने बताए । उनले भने आर्थिक प्रतिबन्धले रुसको अर्थतन्त्रमा नराम्रो असर पार्नेछ ।
अमेरिकामा ८ प्रतिशत तेल र प्रशोधित उत्पादन रसियाबाट आयात हुने गरेको छ भने बेलायतमा ६ प्रतिशत तेल रुसबाट आयात हुने गरेको छ ।
अमेरिका र बेलायतले जस्तो नभई युरोपेली संघले प्रतिबन्ध लगाउनुको सट्टा वैकल्पिक उर्जाको स्रोत अपनाउने निर्णय गरेको छ । यसको उद्देश्य सन् २०३० सम्ममा रुसबाट ऊर्जा उत्पादनमा युरोपको निर्भरता घटाउने हो।