अमेरिकी मुलधारमा नेपाली : राज्य सांसददेखि राष्ट्रपतिको सल्लाहकारसम्म

खसोखास अमेरिका ब्यूरो

---

प्रकाशित मिति : जेष्ठ २९, २०७६ बुधबार

– अनिल अधिकारी

अमेरिकी कानुनले प्राकृतिक नागरिकता लिएकाहरुलाई राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपति बाहेकका उच्चतम पदमा रहेर काम गर्ने अधिकार दिएको छ । आप्रवासीहरुको मुलुक भनेर चिनिने देश अमेरिकामा पूर्वराष्ट्रपति बराक ओबामालाई पनि पहिलो अफ्रिकन अमेरिकन राष्ट्रपति भनिन्छ ।

यही कानुनी अधिकारबाट धेरै आप्रवासीहरु यहाँको उच्चतम पदमा पुगेका छन् । नेपालबाट अमेरिका आएकाहरु समेत केही बर्षमै यहाँको मलुधारको राजनीतिमा सकृय छन् । नेपाली मुलका अमेरिकन नागरिकहरु राष्ट्रपतिको सल्लाहकारदेखी राज्य सांसद, नगरपरिषद सदस्य, उपमेयर देखी तिनका सल्लाहकार सम्म छन् ।

बाध्यता या रहरले अमेरिका भित्रिएकाहरु मध्येबाट कानुनको अधिनमा रहि भविश्य सुनिश्चित गर्नुका साथै मुलधारको राजनीतिमा समेत आफुलाई स्थापित गर्ने नेपालीहरुको संख्या बढ्दो छ । अहिले धेरै प्रतिस्पर्धीहरु मैदानमा छन्, भने केहीले जितेर इतिहास समेत रचेका छन् ।

खसोखास निशुल्क सब्सक्राइब गर्नुहोस् 🙏

अब तपाईँले अमेरिकी भिसा, ग्रीनकार्ड लगायत सम्पूर्ण अध्यागमन अद्यावधिकहरू तथा आवास, कर, स्वास्थ्य सेवा लगायतका विषयमा सूचना र स्रोतहरू छुटाउनु पर्नेछैन। ती सबै सिधै तपाईँको इनबक्समा प्राप्त गर्नुहुनेछ।

इमेल ठेगाना यहाँ प्रविष्ट गर्नुहोस्…

सब्सक्राइब गर्न यहाँ क्लिक गर्नुहोस्

यसरी इतिहास बनाउने नेपालीहरुको पहिलो लिष्टमा छन् ह्यारी भण्डारी । नेपालको पर्वत जिल्लामा जन्मिएका भण्डारी गत नोभेम्बरमा राज्य सभाको चुनाव जितेर अमेरिकी सांसद बनेका छन् । अमेरिका पुगेको १५ बर्षमै उनले अमेरिकी इतिहासमा नेपालीमुलको नागरिक अमेरिकी सांसद भएर इतिहास बनाए । १० बर्षदेखी अमेरिकी मुलधारको राजनीतिमा सक्रिय राज्य सांसद भएका भण्डारी डेमोक्रयाटिक पार्टीका केन्द्रिय सदस्य समेत हुन् । आगामी राजनीतिको समेत स्पष्ट खाका कोरेका भण्डारीले मुलधारको राजनीतिमा छलाङ मार्ने सम्भावना छ ।

यसैगरी अर्को कृतिमान कायम गर्ने नेपाली हुन्, नेपालको बिकट जिल्ला संखुवासभामा जन्भिएकी सञ्चिता श्रेष्ठ प्रधान । प्रधानले महाशक्ति राष्ट्र अमेरिकाको राष्ट्रपति सल्लाहकार भएर इतिहास बनाएकी छन् । प्रधानले यसअघिका राष्ट्रपति बराक ओबामाको सल्लाहकार भएर एशियन अमेरिकन तथा नेपालीको पक्षमा काम गर्ने अवसर प्राप्त गरिन् । सन् २००६ मा डिभि परेर अमेरिका आएकी प्रधान आयोवा डिर्पामेन्ट अफ ह्यूमन राइट एशियन प्यासेफिक आइल्याण्डर अफेयर्समा कार्यकारी अधिकृतका रुपमा काम गर्दै आएकी छन् । अमेरिकामा नेपाली नाम रोशन नेपाली अमेरिकन नागरिक हुन् संचिता प्रधान । प्रधान अमेरिकामा रहेका नेपालीहरु अमेरिकी मुलधारमा आउनुपर्ने धारणा राख्दछिन् ।

यसैगरी केही दिन पहिले दोश्रो कार्यकालका लागि उपमेरको शपथ खाएका नेपाली हुन किरण सिटौला । इण्डियन नगरपालिकाको उपमेयरको शपथ ग्रहण गरेका सिटौलालाई यहाँको सार्वजनिक पदमा निर्वाचित पहिलो व्यक्तिका रुपमा लिइन्छ । बख्खु लगाएर दोश्रो कार्यकालका लागि शपथ खाएका सिटौला २५ बर्षदेखी अमेरिकामा छन् । अध्ययनका लागि अमेरिका छिरेका सिटौलालाई अमेरिकी कानुनले दिएको अधिकार प्रयोग गरेर काम गर्ने इच्छा शक्तिले उपमेयर बनायो ।

अब पालो नगरपरिषद सदस्य बनेर इतिहास बनाएका प्रदीप ढकालको । नेपालको झापा जिल्लामा जन्मिएका ढकाल भर्जिनिया राज्यको टाउन अफ हर्डनमा काउन्सिल मेम्बर अर्थात नगर पदिषद सदस्य छन् । सात जना काउन्सिल मेम्बर बिजयी हुनुपर्ने गत नोभेम्बरको चुनावमा ढकाल ३ हजार ८८ मत ल्याएर चुनिएका हुन् ।

सन् २००६ मा अध्ययनका लागि अमेरिका आएका ढकाल छोटो समयमै नगरपरिषद सदस्य भएका छन् । नेपालको बिकासको गतिलाई तिव्र रुपमा लैजाउनुपर्ने भएकाले सबै निर्वाचित पदाधिकारीहरु इमान्दार भएर लाग्नुपर्ने बेला आएको उनको धारणा छ ।

यसैगरी नगरपरिषद बनेका अर्का नेपाली हुन्, अर्घाखाँचीका मधु पन्थी । १९ बर्ष अघि डिभी परेर अमेरिका आईपुगेका पन्थी अहिले भर्जिनिया राज्य अन्र्तगत टाउन अफ हेमार्केटका काउन्सिल म्यान छन् । काठमाण्ठौंबाट स्नातकोत्तर सम्मको अध्ययन पुरा गरेका पन्थी नेपालमा नेपाली कांग्रेसको राजनीतिमा पनि सक्रिय थिए । डिभीले मलाई अमेरिका ल्याएयो, पन्थी भन्छन्, समाजसेवा र राजनीति मैले नेपालदेखिनै गर्दै आएको थिएँ अहिले अमेरिकी जनताको सेवा गरिरहेको छु । दुई बर्षे कार्यकालका लागि नगरपरिषद सदस्य रहेका पन्थी व्यवसायीक रुपमा मेडिकल सेन्टर चलाएर बसेका छन् ।

यस्तै अमेरिकामा नेपाली महिलाहरुको नाम उचो बनाउने नारी हुन्, बिष्णुमाया परियार । गोर्खाको ग्रामिण भेगमा दलित परिवारमा जन्मिएकी बिष्णुमाया परियार न्यूजर्सी राज्यको जर्सी सिटीको मेयर सल्लाहकार छिन् । छात्रबृत्तिमा अध्ययनका लागि अमेरिका आईपुगेकी परियार करिव २० बर्षमा यहाँको मध्यमवर्गिय आयस्तर भएकाहरुको हैसियमा जागिर खाँदै मेयरको सल्लाहकार भएर काम गरिरहेकी छन् । दलित आन्दोलनकी अगुवा परियारले नेपाली महिलाहरुको प्रतिनिधित्व गर्दै अन्तराष्ट्रिय फोरमहरुमा नेपालको नामलाई उचो बनाएकी छन् ।

यसरी नेपालबाट अमेरिका आएकाहरु छोटो समयमै निर्वाचित पदाधिकारीका साथै उच्च तहको पदमा निर्वाचित, नियुक्त भएर अलग्गै पहिचान बनाउन सफल भएका छन् । नेपाल सरकारले छुट्टै योजना बनाएमा नेपालको समृद्धिमा हातेमालो गर्न तयार रहेको उनिहरुको संक्षिप्त प्रतिकृया छ । उनिहरुले विश्व समुदायको फोरममा नेपालको नामलाई उचो राख्ने काम गरेका छन्, भन्छन्, विई आर केम फ्रम नेपाल ।

खसोखास सम्पादक अनिल अधिकारीको यो रिपोर्ट यसअघि अन्नपूर्ण पोष्टमा प्रकाशित भएको थियो ।