दिल्लीबाट नेपाल हेर्ने ८१ विदेशी मिसन
प्रकाशित मिति : कार्तिक ८, २०७३ सोमबार
नेपालले २९ मुलुकमा दूतावास, पाँच स्थानमा महावाणिज्य दूतावास र तीन स्थानमा संयुक्त राष्ट्रसंघीय स्थायी प्रतिनिधि कार्यालय सञ्चालन गरिरहेको छ । काठमाडौंमा विभिन्न मुलुकका २७ दूतावास सञ्चालनमा छन् भने वीरगन्जमा भारतको महावाणिज्य दूतावास छ ।
८१ मुलुकले गैरआवासीय रूपमा नेपालसँग कूटनीतिक सम्बन्ध सञ्चालन गरिरहेका छन् । यीमध्ये अधिकांश भारतको नयाँदिल्लीबाट र केही म्यानमारको पुरानो राजधानी रंगुनबाट सञ्चालित छन् । एक सय ४३ मुलुकसँग नेपालको दुईपक्षीय कूटनीतिक सम्बन्ध छ । सार्कमा भुटान, अफगानिस्तान र माल्दिभ्समा नेपाली दूतावास छैनन्, ती मुलुकले पनि दिल्लीस्थित दूतावासहरूबाट नेपालसँग कूटनीतिक सम्बन्ध सञ्चालन गरिरहेका नयाँ पत्रिकामा खबर छ ।
पहिलो दूतावास बेलायतमा
नेपालले सन् १९३४ मा बेलायतमा दूतावास खोलेको थियो । दक्षिण एसियामा ब्रिटिस उपनिवेश छँदा स्वतन्त्र सार्वभौम राष्ट्रका रूपमा पहिलोपटक दूतावास खोलिएको थियो । त्यसपछि नेपालले अमेरिकासँग सन् १९४७ अप्रिलमा दौत्य सम्बन्ध स्थापना ग¥यो । छिमेकी मुलुक भारत नेपालको दौत्य सम्बन्ध भएको तेस्रो मुलुक हो । चीन दौत्य सम्बन्ध रहेको चौथो मुलुक हो । ०१४ सालसम्म बेलायतमा भएका राजदूतले अमेरिका हेर्ने जिम्मेवारी पाएका थिए भने दिल्लीस्थित नेपाली राजदूत चीन र जापानका लागि पनि राजदूत थिए ।
नेपालमा बेलायतपछि भारतीय दूतावास स्थापना
नेपालमा पनि सबैभन्दा पहिला बेलायत र त्यसपछि छिमेकी भारतले दूतावास स्थापना गरे । अमेरिका र चीनका भारतस्थित राजदूतले नेपाल हेर्दै आएका थिए । नेपालले सुुरुमै संयुक्त राष्ट्रसंघीय सुरक्षा परिषद्का अमेरिका, बेलायत, जर्मनी, रुस र चीन, अफ्रिकाका लागि इजिप्ट तथा माल्दिभ्स र भुटानबाहेक सार्कका सबै मुलुकमा दूतावास खोलेको थियो । सुरक्षा परिषद्का पाँचवटै स्थायी सदस्य मुलुक र सबै महादेशमा नेपालको उपस्थिति छ । हाल २९ वटा दूतावास, पाँचवटा महावाणिज्य दूतावास र तीनवटा राष्ट्रसंघीय स्थायी नियोग छन् । नेपालले अस्ट्रियाको भियनामा पछिल्लोपटक राष्ट्रसंघीय कार्यालय खोलेको छ ।