वाम गठबन्धनको एकलौटी
प्रकाशित मिति : मंसिर २४, २०७४ आईतबार
, काठमाडौं
मंसिर २४, २०७४-मतपरिणाम घोषणा भइसकेकामध्ये २१ जिल्लाका सबै क्षेत्रमा वाम गठबन्धनले एकलौटी वर्चस्व कायम गरेको छ । ती जिल्लामा प्रतिनिधिसभाका साथै प्रदेशसभातर्फ सबै सिटमा वाम गठबन्धनले जित हासिल गरेको हो । गणना जारी रहेका केही जिल्लामा पनि एकल जित हुने गरी अग्रता देखिएको छ । विगतका चुनावमा पटक–पटक जित्दै आएका क्षेत्रमा समेत कांग्रेस पराजित भएको छ । परिणाम घोषणा भइसकेका हिमाली र पहाडी जिल्लाहरू अधिकांशमा वाम गठबन्धनका उम्मेदवार विजयी भएका छन् ।
ताप्लेजुङ, सोलुखुम्बु, ओखलढुंगा, दोलखा, धादिङ, लमजुङ, मुस्ताङ, म्याग्दी, बागलुङ, डोल्पा, रुकुम पूर्व, रुकुम पश्चिम, जाजरकोट, जुम्ला, कालिकोट, मुगु, बाजुरा, बझाङ, दार्चुला, बैतडी, खोटाङका प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा सिटमा कांग्रेसका एक जनाले पनि जित्न सकेनन् । यिनमा गठबन्धनका तर्फबाट रुकुम पूर्व र पश्चिममा माओवादीका मात्र उम्मेदवार थिए भने बाजुरामा एमालेका मात्र उम्मेदवार थिए ।
२०६४ को चुनावबाहेक अन्य सबै चुनावमा कांग्रेसले जित्दै आएको मनाङ र सोलुमा यस पटक प्रदेशसभामा समेत कांग्रेस आउन सकेन । बागलुङमा एमाले र माओवादीसँग राष्ट्रिय जनमोर्चा पनि मिलेको थियो । त्यहाँका प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाका सबै क्षेत्रमा तीन पार्टीका उम्मेदवार विजयी भएका छन् । राष्ट्रिय जनमोर्चाबाट दुई जनाले प्रदेशसभामा जितेका छन् । विगतको कर्णाली अञ्चलका ५ जिल्लाबाट प्रतिनिधिसभाका ५ र प्रदेशसभाका १० वटा सिटमध्ये हुम्लाको प्रदेशसभाको एक सिटमा जीवनबहादुर शाहीले मात्र कांग्रेसबाट विजय हासिल गरेका छन् । अन्य सबै स्थानमा वाम गठबन्धनले जितेको छ । अघिल्लो चुनावमा ८० मतमा चित्त बुझाएको एमालेले यस पटक मनाङमा विजयी झन्डा फहराएको छ । सबै मतपरिणाम आएका जिल्लामध्ये रसुवामा मात्र वाम गठबन्धनले कुनै विजय हासिल गर्न सकेन ।
केही स्थानमा भने निकै फराकिलो मतान्तरमा वाम गठबन्धनका उम्मेदवारले जितेका छन् । सबैभन्दा बढी मतान्तरमा विजयी हुनेमा दोलखाबाट एमालेका पार्वत गुरुङ रहेका छन् ।
उनले निकटतम प्रतिद्वन्द्वी कांग्रेसका रुद्र खड्काभन्दा ३० हजार ६ सय ४४ बढी मतको अन्तरमा जिते । गुरुङले ५५ हजार ४ सय ५७ मत ल्याए । धादिङ–१ मा एमालेका भूमि त्रिपाठीले पनि २७ हजारभन्दा बढी मतको अन्तरमा कांग्रेसका विश्वप्रसाद अर्याललाई हराए । रुकुम पश्चिममा माओवादीका जनार्दन शर्माले १८ हजार ७ सय ४३ मतको अन्तरमा दोब्बर बढी मतसहित जितेका छन् । हुम्लामा धनबहादुर बुढाले झन्डै चौब्बर बढी मत ल्याएर जितेका छन् । ११ हजार ७ सय ६१ मतले बुढा विजय हुँदा उनका प्रतिद्वन्द्वीको ३ हजार १ सय ६७ मत मात्र आएको थियो । १० हजार बढीको अन्तरमा धेरै उम्मेदवारले जितेका छन् ।
दाङ–२ मा माओवादीका कृष्णबहादुर महरा, सिन्धुपाल्चोकमा अग्नि सापकोटा र जुम्लाबाट गजेन्द्रबहादुर महत विजय भएका छन् । एमालेबाट काठमाडौं–२ मा माधव नेपाल, ताप्लेजुङमा योगेश भट्टराई, ललितपुरमा कृष्णलाल महर्जन, बागलुङमा सूर्य पाठकले १० हजारभन्दा बढी मतको अन्तरमा हराएका छन् । गठबन्धनका तर्फबाट हालसम्म रुकुम पूर्वमा कमला रोका र ललितपुर–३ मा पम्फा भुसाल गरी दुई महिलाले जितेका छन् ।
प्रतिनिधिसभातर्फ मात्रको नतिजा हेर्दा सिन्धुपाल्चोकका दुवै र ललितपुरका तीनवटै क्षेत्रमा गठबन्धनका उम्मेदवार विजयी भएका छन् । ‘हेभिवेट’ र राष्ट्रिय चासोका रूपमा हेरिएका केही क्षेत्रमा समेत वाम गठबन्धनका उम्मेदवारले जितेका छन् । सिन्धुपाल्चोक–२ मा राप्रपा प्रजातान्त्रिकतर्फबाट अध्यक्ष पशुपतिशमशेर राणा उम्मेदवार थिए, त्यहाँ एमालेका शेरबहादुर तामाङले उनलाई हराए । एमालेका रवीन्द्र अधिकारीले कास्कीमा, माओवादीका जनार्दन शर्माले रुकुममा लगातार तेस्रो पटक विजय हासिल गरे । ललितपुर–१ बाट पूर्वडीआईजी नवराज सिलवालले जितेका छन् । आईजीपी नियुक्ति प्रकरणमा असन्तुष्टि जनाउँदै राजीनामा दिएर एमाले प्रवेश गरेका सिलवालले लगत्तै टिकट मात्र पाएनन्, अर्थ राज्यमन्त्रीसमेत रहेका कांग्रेसका उदयशमशेर राणालाई हराए । चार पटकसम्म लगातार पराजय व्यहोर्दै आएका एमालेका कृष्णगोपाल श्रेष्ठले यस पटक काठमाडौं–९ बाट जिते । दुई पटकको काठमाडौंको पराजयपछि गृहजिल्ला पुगेका एमालेका योगेश भट्टराईले ताप्लेजुङबाट जिते ।
काठमाडौं र मोरङको प्रतिनिधिसभाको परिणाम पनि रोचक बनेको छ । कांग्रेसले निकै आशा गरेको मोरङका ६ वटामध्ये पाँच सिट वाम गठबन्धन जित्यो । कांग्रेसका मीनेन्द्र रिजालले मात्र मोरङ–२ मा पार्टीको विरासत जोगाए । सरकारी कर्मचारीलाई डीभी/पीआरमा रोक लगाउने निर्णयबाट चर्चित बनेका एमालेका लालबाबु पण्डितले मोरङ–६ मा शेखर कोइरालालाई हराए । त्यस्तै मोरङ–४ मा कांग्रेसका महेश आचार्यमाथि माओवादीका अमनलाल मोदीले विजय हासिल गरे । काठमाडौंका १० मध्ये ५ सिट एमालेले जित्यो । काठमाडौं–५ को मतगणना जारी छ । गठबन्धनका तर्फबाट काठमाडौंमा माओवादी तीन जना उम्मेदवार थिए । काठमाडौं १, ६ र १० मा उम्मेदवारी दिएका माओवादीका तीनै जनाले हारे । काठमाडौं–४ मा भने एमालेका राजन भट्टराई कांग्रेसका गगन थापासँग पराजित भए ।
प्रदेश २ मा तुलनात्मक कमजोर
अन्य ६ वटा प्रदेशमा रोचक विजय हासिल र अग्रता कायम गरिरहेको वामपन्थी गठबन्धन प्रारम्भिक गणनामा प्रदेश २ मा भने केही कमजोर देखिएको छ । यस प्रदेशमा ३२ वटा प्रतिनिधिसभा र ६४ वटा प्रदेशसभाका सिट छन् । अधिकांश स्थानमा एमाले र माओवादीका उम्मेवार पछि छन् । कांग्रेस, संघीय समाजवादी फोरम र राजपा अग्रस्थानमा देखिएका छन् । पछिल्लो परिणामअनुसार ३२ मध्ये ८ स्थानमा मात्र वाम गठबन्धनका उम्मेदवारको अग्रता छ । त्यसमध्ये बाराका दुई र सिरहाको गरी तीन क्षेत्रमा एमालेको अग्रता छ भने अन्य ५ स्थानमा माओवादी अगाडि छ । बाँकी २४ सिटमध्ये सप्तरी–२ मा फोरमका अध्यक्ष उपेन्द्र यादव निर्वाचित भइसकेका छन् । अन्य २३ मा कांग्रेस र राजपा ८/८ र फोरम ७ सिटमा अग्रस्थानमा छन् । प्रदेशसभामा गणना भएका स्थानमध्ये १६ सिटमा मात्र वाम गठबन्धनका उम्मेदवारको अग्रता छ । अन्यत्र स्थानमा राजपा, फोरम र कांग्रेसको अग्रता छ ।