ट्रम्पको शुल्क नीति र आप्रवासीविरुद्धको कडाइले अर्थशास्त्रीहरू चिन्तित
प्रकाशित मिति : श्रावण ३०, २०८२ शुक्रबार
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विश्वकै सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्रलाई जोखिममा पारेको अर्थशास्त्रीहरूले दाबी गरेका छन्।
ट्रम्पको नीतिले अमेरिकी अर्थतन्त्रमा ‘स्ट्यागफ्लेशन’ (अर्थात्, स्थिर आर्थिक वृद्धि र बढ्दो महँगी) को जोखिम उत्पन्न गराएको अर्थशास्त्रीहरूको भनाइ छ।
उनको शुल्क नीति र आप्रवासीविरुद्धको कडाइले सन् १९७० को दशकको “स्ट्यागफ्लेशन” अवस्था दोहोरिन सक्ने चेतावनी दिइएको छ।
त्यसबेला तेलको मूल्यमा भएको भारी वृद्धिले यस्तो अवस्था आएको थियो। तर यसपटक भने सङ्कट आफैँले सिर्जना गरेको जस्तो देखिन्छ।
तर, ह्वाइट हाउसले यी चिन्तालाई अस्वीकार गर्दै आएको छ। ह्वाइट हाउसले अमेरिकी श्रम तथ्याङ्क ब्यूरोकी प्रमुखलाई समेत बर्खास्त गरेको छ।
अमेरिकी केन्द्रीय बैंक (फेडरल रिजर्भ) भने अन्योलमा छ। उसले ब्याजदरबारे निर्णय गर्नुअघि वास्तविक तथ्याङ्क पर्खिरहेको छ।
मे र जुन महिनामा रोजगारी सिर्जना नगण्य देखिएको छ। जुलाईमा पनि नयाँ रोजगारी सिर्जना सुस्त नै रह्यो। रोजगारी नहुँदा निराश कामदारहरूको सङ्ख्या भने बढिरहेको छ।
अगस्ट १ को रोजगार प्रतिवेदनले सेयर बजारसमेत तल झारेको थियो। यसले ट्रम्पलाई आक्रोशित बनाएको थियो।
केही दिनपछि मुडीज एनालिटिक्सका अर्थशास्त्री मार्क ज्यान्डीले अर्थतन्त्र “मन्दीको खतराको छेउमा पुगेको” भन्दै सामाजिक सञ्जालमा टिप्पणी गरे। तर यो सर्वसम्मत विचार भने होइन।
यस वर्षको पहिलो ६ महिनामा अमेरिकी अर्थतन्त्रको वृद्धि १.२५ प्रतिशत मात्र भएको छ, जुन सन् २०२४ को तुलनामा एक प्रतिशत अङ्क कम हो।
तर, उपभोक्ता खर्च अपेक्षाभन्दा अझै बलियो छ। गत जुलाईमा खुद्रा पसल र रेस्टुरेन्टमा भएको खर्च जुन महिनाको तुलनामा ०.५५ प्रतिशतले बढेको छ। जुन महिनाको खर्च पनि पहिले अनुमान गरिएको भन्दा बढी भएको पाइएको छ।
हालसम्म, घरपरिवारले अत्यधिक मूल्यवृद्धि भोग्नुपरेको छैन। जुलाईमा उपभोक्ता मूल्य २.७५ प्रतिशत मात्र बढेको छ। यो जुन महिनासँग बराबरी नै हो।
तर, धेरै पूर्वानुमानकर्ताहरूले मूल्यवृद्धि वर्षको अन्त्यतिर मात्र हुने अपेक्षा गरेका थिए।
यद्यपि, आयातित आवश्यक वस्तुहरू—जस्तै कफी र केरा—पहिले नै महँगिएका छन्। स्टक सकिएपछि र शुल्कहरू लागू भएपछि मूल्य अझ बढ्ने अनुमान गरिएको छ।