अमेरिका र युक्रेन खनिज सम्झौता गर्न सहमत
प्रकाशित मिति : फाल्गुन १३, २०८१ मंगलबार
युक्रेनले आफ्नो केही खनिज स्रोतहरूमार्फत अमेरिकालाई विगतमा गरेको सहयोग पैंचो तिर्न सहमत भएको छ । राष्ट्रपति ट्रम्पको तीव्र दबाब, अपमान र धम्कीहरुपछि युक्रेन खनिज सम्झौताका लागि तयार भएको हो ।
राष्ट्रपति ट्रम्पले युक्रेनलाई विगतको सैन्य सहायताको लागि “भुक्तानी” चाहेको कुरामा जोड दिएका थिए । राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले यस हप्ता वाशिंगटन भ्रमणका क्रममा सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्ने बताइएको छ । जसलाई ट्रम्पले “धेरै ठूलो सम्झौता” बताएका छन् ।
सम्झौताका अन्तिम सर्तहरू सार्वजनिक गरिएको छैन । जेलेन्स्कीले बारम्बार खनिज अधिकारको बदलामा आफ्नो देशको सुरक्षा ग्यारेन्टीको लागि दबाब दिएका थिए, किनकि रूसको युद्ध चौथो वर्षमा प्रवेश गरेको छ।
अघिल्लो मस्यौदा सम्झौताहरूमा त्यस्तो कुनै सुरक्षा प्रतिबद्धता समावेश थिएन। ट्रम्पले युक्रेनसँगको अमेरिकाको गठबन्धनलाई न्यून स्तरको व्यापारिक तहमा सार्दै युक्रेनलाई लाई विगतको सैन्य सहायताको बदलामा खनिज सम्झौता गर्न जोड दिएका थिए।
अमेरिकी अधिकारीका अनुसार सम्झौताको अन्तिम अनुवादित मस्यौदा मंगलबार युक्रेनलाई पठाइएको छ । ट्रेजरी सेक्रेटरी स्कट बेसेन्ट र उनका युक्रेनी समकक्षले पहिले सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्ने अपेक्षा गरिएको छ । त्यसपछि जेलेन्स्की पनि ट्रम्पसँग हस्ताक्षर गर्न वाशिंगटन जाने अपेक्षा गरिएको छ।
जेलेन्स्कीमाथि सम्झौतालाई अन्तिम रूप दिन दबाब आइरहेपनि युक्रेनी नेताले सम्झौताको कम्तिमा अर्को मस्यौदा भने अस्वीकार गरेका थिए किनभने त्यसमा विशिष्ट अमेरिकी सुरक्षा ग्यारेन्टीहरू थिएनन् । ट्रम्पले ५ सय बिलियनको खनिज अधिकारहरू अनुरोध गरेका थिए । यी प्रावधानहरू युक्रेनले अस्वीकार्य ठानेको थियो।
अमेरिकीहरूले केही थप कठिन सर्तहरू हटाएपछि पछिल्ला केही दिनहरूमा युक्रेनीहरू यस सम्झौतामा थप सहज भएको जनाइएको छ । सम्झौताको अन्तिम सर्तहरू स्पष्ट नभए पनि मंगलबार छलफल गरिएको मस्यौदा सम्झौतामा युक्रेनले अमेरिकी कोषमा ५ सय बिलियन योगदान गर्ने माग समावेश गरेको छैन। यसमा युक्रेनले कुनै पनि भावी अमेरिकी सहायतामा अमेरिकालाई दोब्बर रकम फिर्ता गर्ने अनुरोध पनि समावेश नभएको जनाइएको छ ।
यसको सट्टा मस्यौदा सम्झौतामा युक्रेनले महत्वपूर्ण खनिज, तेल र ग्यास लगायत प्राकृतिक स्रोतहरूको भविष्यको मुद्रीकरणबाट आफ्नो राजस्वको आधा कोषमा योगदान दिने बताएको छ। अमेरिकी कानून अन्तर्गत अनुमति दिइएको कोषमा अमेरिकाले अधिकतम वित्तीय ब्याजको स्वामित्व लिनेछ । अमेरिकाले पनि युक्रेनको भावी आर्थिक विकासमा सहयोग गर्न पनि प्रतिबद्धता जनाउनेछ।
