ट्रम्पको कार्यकाल सुरु भएपछि अमेरिकामा मृत्युदण्डका घटना बढ्ने संभावना
प्रकाशित मिति : पुस ८, २०८१ सोमबार
Republican presidential nominee former President Donald Trump arrives to speak during a campaign rally at Dodge County Airport, Sunday, Oct. 6, 2024, in Juneau, Wis. (AP Photo/Julia Demaree Nikhinson)
अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले मृत्युदण्डलाई घटाएर आजीवन कारावासको घोषणा गरेपछि नवनिर्वाचित राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बिरोध गरेका छन ।
बाइडेनले आफनो कार्यकालको अन्त्यतिर ४० मध्य ३७ जनाको मृत्युदण्डको सजायलाई आजीवन कारावासमा परिणत गरिदिएका थिए ।
मृत्युदण्डको सजाय कायम राखिएका कैदीहरूमा बोस्टन म्याराथन बम विष्फोटका दोषी जोखर सारनाएभ, २०१८ मा पिट्सबर्गको ट्री अफ लाइफ सिनागगमा गोलीकाण्ड गरि ११ व्यक्तिको हत्या गर्ने रोबर्ट बावरस, र २०१५ मा साउथ क्यारोलिनाको चर्चमा नौ जना अश्वेतको हत्या गर्ने डायलन रुफ रहेका छन् ।
बाँकी संघिय मृत्युदण्डको सजाय सुनाइएका ३७ जनालाई आजीवन कारावासमा रुपान्तरण गरिएको छ । यो कदमले सम्भवतः निर्वाचित राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको संघीय मृत्युदण्डलाई विस्तार गर्ने योजना अवरुद्ध गर्न सक्छ ।
बाइडेनको यो कदम रिपब्लिकनहरूले आलोचना गरेका छन् । केहीले उनलाई अपराधीहरूको पक्ष लिएको आरोप लगाएका छन् । राष्ट्रपति ट्रम्पको पहिलो कार्यकाल अघि संघीय मृत्युदण्ड दुर्लभ जस्तै थियो ।
तर, उनको कार्यकालको अन्त्यमा धेरै मृत्युदण्ड दिइएको थियो । जसले १३० वर्ष पुरानो परम्परालाई तोडेको थियो । ट्रम्पले आगामी जनवरीमा कार्यभार सम्हाल्नासाथ यो प्रक्रिया पुनः सुरु गर्ने वाचा गरेका छन् ।
बाइडेनको पछिल्लो निर्णयलाई एमनेस्टी इन्टरनेशनल जस्ता मानवअधिकारवादी समूहहरूले स्वागत गरे पनि ट्रम्पका सहयोगी र रिपब्लिकनहरूले यसलाई कडा आलोचना गरेका छन् ।
ट्रम्पको मृत्युदण्ड सम्बन्धी धारणा
ट्रम्पले आफ्नो चुनावी अभियानमा संघीय मृत्युदण्ड पुनः सुरु गर्ने र बाल यौन हिंसा, लागूऔषध कारोबार र मानव तस्करीका दोषीलाई मृत्युदण्ड दिन योग्य बनाउने घोषणा गरेका थिए ।
यस्ता अपराध गर्नेहरूका लागि मृत्युदण्ड उपयुक्त सजाय भएको ट्रम्पको भनाईछ ।
कानूनी रूपमा यो योजना कार्यान्वयन गर्न कठिन हुन सक्छ । सन् २००८ मा अमेरिकी सर्वोच्च अदालतले बाल यौन हिंसाका दोषीलाई मृत्युदण्ड दिन नमिल्ने फैसला गरेको थियो ।
संघीय मृत्युदण्ड विस्तारको चुनौती
ट्रम्पको योजना कार्यान्वयनका लागि अमेरिकी कंग्रेसले कानूनमा संशोधन गर्नुपर्नेछ । सन् २०२४ मा ट्रम्पकी सहयोगी अना पाउलिना लुनाले संघीय मृत्युदण्ड विस्तार गर्न दुई विधेयक प्रस्ताव गरेकी थिइन् । तर ती दुवै असफल भएका थिए ।
संघीय स्तरमा नयाँ मृत्युदण्डका मुद्दाहरू लामो समयसम्म अदालत प्रक्रियामा अड्किन सक्ने भएकाले, ट्रम्पको योजना तत्काल प्रभावकारी हुने सम्भावना न्यून छ।
अहिले २७ अमेरिकी राज्यहरूमा मृत्युदण्डको प्रावधान छ । ग्यालपको पछिल्लो सर्वेक्षण अनुसार ५३ प्रतिशत अमेरिकीहरूले हत्याको दोषीलाई मृत्युदण्डको समर्थन गरेका छन् । जुन एक वर्ष अघिको तुलनामा ३ प्रतिशत ले बढि हो ।