खतरनाक र घातक हुन्छ लामखुट्टेको टोकाइ, जान्नुहोस् कस्ता रोग लाग्छन् ?
प्रकाशित मिति : बैशाख २६, २०८० मंगलबार
गर्मी मौसममा लामखुट्टेले धेरै समस्या ल्याइदिन्छ। मानिसहरू लामखुट्टेको टोकाइलाई हल्का रूपमा लिन्छन्। लामखुट्टेको टोकाइबाट धेरै प्रकारका रोग लाग्ने खतरा हुन्छ । लामखुट्टे धेरै प्रकारको संक्रमणको वाहक हुन सक्छ। यी रोगहरू कहिलेकाहीं धेरै खतरनाक र घातक हुन सक्छ। लामखुट्टेको टोकाइबाट लाग्ने प्रमुख रोगहरू डेंगु, चिकनगुनिया, मलेरिया, पहेंलो ज्वरो र जिका भाइरस हुन्। यी रोगहरूबाट बच्न, लामखुट्टेबाट बच्ने प्रयास गर्नुहोस्। यी रोगहरू र तिनीहरूका लक्षणहरू बारे जान्नुहोस्।
लामखुट्टेको टोकाइबाट लाग्ने रोग र तिनका लक्षणहरू :
डेंगु
डेंगु रोग एडिस एजिप्टाई लामखुट्टेको टोकाइबाट लाग्ने गर्छ । सामान्यतया डेंगुको मुख्य लक्षण उच्च ज्वरोलाई मानिन्छ । डेंगु लामखुट्टेबाट बच्न यस मौसममा पूरा बाहुलाको लुगा लगाउनुहोस्। घरको झ्याल र ढोका बन्द राख्नुहोस् र घर वरपर पानी जम्मा हुन नदिनुहोस्। डेंगुको सही समयमा उपचार हुन नसकेमा मानिसको ज्यान समेत जान सक्छ ।
डेंगुको मुख्य लक्षण
डेंगुका लक्षणहरूमा उच्च ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, आँखा दुख्ने, टाउको दुख्ने, मांसपेशी र जोर्नी दुख्ने, शरीरमा दागहरू देखिन सक्छन्। डेंगुको लक्षण हरेक व्यक्तिमा फरक फरक हुनसक्छ, त्यसैले ज्वरो कम नआउने हो भने अवश्य चिकित्सकलाई भेट्नुहोस्।
चिकनगुनिया
चिकुनगुनिया संक्रमित एडिस एजिप्टाई र एडिस एल्बोपिक्टस लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्छ। चिकनगुनिया व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा सर्दैन । यो लामखुट्टेको टोकाइले शरीरमा धेरै कमजोरी हुन्छ । जसका कारण पटकपटक चिकुनगुनिया भएको व्यक्तिलाई पूर्ण रुपमा निको हुन धेरै दिन लाग्न सक्छ ।
चिकनगुनिया को लक्षण
उच्च ज्वरो, मांसपेशी दुख्ने, कमजोरी र जोर्नी दुख्ने आदि।
मलेरिया
पोथी एनोफिलिस लामखुट्टेको टोकाइबाट मलेरिया लाग्ने गर्छ । यो रोगमा व्यक्तिको शरीरको रातो रक्त कोशिकाहरू प्रभावित हुन्छन्, जसका कारण व्यक्तिलाई पीडा हुन्छ । मलेरियाबाट बच्न र लामखुट्टेको प्रजनन रोक्न लामखुट्टेको जाली प्रयोग गर्नुहोस्।
मलेरियाको लक्षण
ज्वरो, चिसो, शरीर दुख्ने र कमजोरी आदि।
जन्डिस
पहेंलो ज्वरो फ्लेभिभाइरसको कारणले हुन्छ। यो ज्वरोलाई पहेँलो ज्वरो पनि भनिन्छ । सामान्यतया यो ज्वरोको लक्षण संक्रमित भएको ४ देखि ५ दिन पछि देखिन्छ । पहेंलो ज्वरोको अवस्थामा रगत परीक्षण गरिन्छ। मनसुनमा पहेंलो ज्वरो बढी हुने गर्छ । यो रोगबाट बच्न लामखुट्टेबाट बच्ने प्रयास गर्नुहोस्।
जन्डिसको लक्षण
ज्वरो, कमजोरी, छाला र आँखा पहेंलो हुने आदि।
जिका भाइरस
जिका भाइरसबाट संक्रमित लामखुट्टेको टोकाइबाट यो रोग लाग्छ । यो रोग छिटो फैलिन्छ। जिका भाइरस गर्भवती वा स्तनपान गराउने आमाबाट उनको बच्चामा पनि सजिलै सर्न सक्छ। रगत आदानप्रदान र शारीरिक सम्बन्धका बेला पनि यो रोग सर्ने खतरा हुन्छ ।
जिका भाइरसको लक्षण
उच्च ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, जोर्नी दुख्ने आदि ।
यी सबै रोग लामखुट्टेको टोकाइबाट लाग्ने गर्दछ । वर्षायाममा घरका झ्याल र ढोका बन्द राख्ने, फुल बाहुलाको लुगा लगाउने, लामखुट्टे बढी भएको ठाउँमा नजाने र लामखुट्टेको जाली प्रयोग गर्ने भन्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस्। ज्वरो आएमा छिट्टै चिकित्सकलाई देखाएर परीक्षण गराउनुपर्छ । समस्या बढ्नु भन्दा पहिले उपचार गर्नुहोस्। – (ओन्ली माइ हेल्थबाट)