युक्रेनसँग मिलेर किन गर्यो अमेरिकाले आफैले बनाएको शान्ति प्रस्तावको संशोधन ?
प्रकाशित मिति : मंसिर ८, २०८२ सोमबार
अमेरिका र युक्रेनले रूससँगको युद्ध अन्त्य गर्न ‘संशोधित शान्ति ढाँचा’ तयार गरेको घोषणा गरेका छन्।
युरोपेली देशहरूले आफ्नै योजना सार्वजनिक गरेपछि यो घोषणा अमेरिकी र युक्रेनी अधिकारीहरूले गरेका हुन्।
गत हप्ता ‘लिक’ (सार्वजनिक) भएको अमेरिकी प्रस्तावमा केही रूस–पक्षीय अंश भएको भन्दै आलोचना भएपछि ती बुँदालाई हटाएर नयाँ र संशोधित शान्ति प्रस्ताव तयार गरिएको हो।
स्विट्जरल्यान्ड मा भएको बैठकपछि अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले युक्रेनी प्रतिनिधिमण्डलसँगको छलफल सफल भएको बताए।
युक्रेनका प्रमुख सल्लाहकार आन्द्रिय येरमाकले ‘युक्रेनको पूर्ण सार्वभौमिकता’ सम्मान हुने सम्झौता मात्र स्वीकार्य हुने उल्लेख गरेका छन्।
गत हप्ता लिक भएको २८ बुँदे अमेरिकी दस्तावेजमा युक्रेनलाई रूसलाई केही भूभाग दिनुपर्ने, सेना सङ्ख्या सीमित राख्ने र रूसी युद्ध अपराधका मुद्दा नलगाउने जस्ता विवादास्पद सुझाव रहेका थिए।
जेनेभामा छलफल सुरु भइसकेपछि राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले युक्रेनले अमेरिकाको प्रयासप्रति ‘शून्य कृतज्ञता’ देखाएको आरोप लगाएका थिए।
जवाफमा राष्ट्रपति भलोडिमिर जेलेन्स्कीले अमेरिकाले दिएको सैन्य सहायता, विशेषगरी जाभलिन मिसाइलहरूले हजारौँ युक्रेनीको ज्यान बचाएको भन्दै धन्यवाद व्यक्त गरेका छन्।
लिक भएको अमेरिकी प्रस्तावबाट अचम्मित भएका युरोपेली सहयोगीहरूले ‘युक्रेन–मैत्री’ योजना सार्वजनिक गरेका छन्। यसले युद्धविरामपछि मात्र भूभागबारे वार्ता हुनुपर्ने बताएको छ। तर वार्ता भने ‘हालको फ्रन्टलाइन’ बाट सुरु हुनुपर्ने युरोपेली प्रस्तावमा उल्लेख छ।
उनीहरूले युद्धविराम निगरानी अमेरिकी सुपरिवेक्षणमा हुनुपर्ने बताएका छन्। युरोपेली योजनाले युक्रेनमा समर्थन पाउने विश्लेषकहरूले जनाएका छन्।
अमेरिकी शान्ति प्रस्ताव रूसका दूत किरिल दिमित्रिएभ र ट्रम्पका प्रतिनिधि स्टीव विटकोफले तयार गरेको खुलेपछि अमेरिकी राजनीतिमा झनै विवाद बढेको छ।
कतिपय रिपब्लिकन सांसदको आलोचनापछि ट्रम्पले जेलेन्स्कीलाई ‘बिहीबारभित्र हस्ताक्षर’ गर्न दिएको अल्टिमेटम फिर्ता लिएका थिए। ट्रम्पले भने, “यो मेरो अन्तिम प्रस्ताव होइन”, र यसलाई संशोधन गर्न सकिने छ ।
युरोपेली अधिकारीहरूले अमेरिकी प्रस्तावले युक्रेनको सार्वभौमिकता कमजोर बनाउने, नेटो इयु सुरक्षाको ढाँचालाई ३० वर्ष पछाडि फर्काउने जोखिम रहेको बताएका छन्।








