नवरात्रीमा मिठाई छोड्नु पर्दैन, सुगरलाई नियन्त्रणमा राख्न खानुहोस् यी खानेकुरा
प्रकाशित मिति : आश्विन ११, २०७९ मंगलबार
असोज १० गतेदेखि सुरु भएको नवरात्री असोज १८ गतेसम्म चल्नेछ । नौ दिनसम्म चल्ने यो पर्व देवी दुर्गाका नौ अवतारको पूजा गर्न समर्पित छ। समृद्धि र सफलताको लागि प्रत्येक दिन देवी दुर्गाको पूजा गरिन्छ। कतिपयले देवीको मूर्तिलाई कलशमा बोलाएर दैनिक दूध, फलफूल र सुक्खा फल चढाउने गर्छन् । दशौँ दिन विजयादशमीलाई जलमा विसर्जन गरी मनाइन्छ । परम्परागत चलन अनुसार यस अवधिमा भक्तजनहरूले मांसाहारी खाना र मदिरा सेवनबाट टाढा रहनुपर्छ। चाडपर्वमा हल्का सात्विक आहारको पालना गरिन्छ । कतिपय भक्तहरूले नौ दिनसम्म व्रत बस्ने गर्छन् ।
फ्याट टु स्लिमका निर्देशक तथा पोषणविद् तथा आहारविज्ञ शिखा अग्रवाल शर्माका अनुसार अधिकांश परिकार मिठास हुने भएकाले यस समयमा उपवास बस्नु मधुमेहका बिरामीलाई सबैभन्दा गाह्रो हुने गर्छ । तर यदि तपाईं आफ्नो ब्लड सुगरलाई नियन्त्रणमा राख्न चाहनुहुन्छ र चिनीयुक्त खानेकुरा त्याग्न चाहनुहुन्न भने, त्यस्ता चीजहरू छन् जुन तपाईं सजिलैसँग आफ्नो घरमा बनाउन सक्नुहुन्छ।
मिठाई खाँदा सुगर बढ्छ ? मधुमेह हुनुको अर्थ मिठाईको सेवन छाड्नुपर्छ भन्ने होइन । तपाईं आफ्नो मीठोपन पूरा गर्न विभिन्न खाना खान सक्नुहुन्छ। सबैभन्दा राम्रो पक्ष यो हो कि यी चीजहरूले तपाईंलाई उपवासको समयमा पर्याप्त ऊर्जा दिन्छ र तपाईंको ब्लड सुगरलाई पनि नियन्त्रणमा रहनेछ।
१. स्याउ रब्डी
यदि तपाइँ व्रतको दिनमा मिठाई त्याग्न चाहनुहुन्न भने, तपाइँको लागि स्याउ रबडी उत्तम विकल्प हो। यदि तपाइँ क्रीमी रबडीको प्रशंसक हुनुहुन्छ भने, तपाइँ यसलाई घरमा बनाउन सक्नुहुन्छ। यसका लागि तपाईंलाई कम बोसो भएको दूध, धेरै स्याउ र ड्राई फ्रुट्स चाहिन्छ। उमालेर दूध घटाउनुहोस्। यसपछि यसमा स्याउ, अलैंची पाउडर र ड्राई फ्रुट्स मिसाएर तयार पार्नुहोस्।
२. दूध मलाइ
दूधबाट बन्ने यो परम्परागत परिकार केही मिनेटमै तयार गर्न सकिन्छ । दुधमा अलैंचीको धूलो उमालेर आधा पारेर भिजेको अन्जीर हालेर मिश्रण गाढा नहोउन्जेल पकाउनुहोस् र धेरै ड्राई फ्रुट्स हालेर सेवा गर्नुहोस्।
३. खजूर बर्फी
स्वस्थ बर्फी बनाउनको लागि, कम फ्याट भएको दूधलाई आधा पारेर उमालेर खानुहोस्। बदाम र पिउने बदामको साथमा ताजा मितिहरूको पेस्ट थप्नुहोस्। जब यो मिश्रण पीठो जस्तै गाढा हुन्छ, त्यसपछि यसलाई ग्रीस गरिएको प्लेटमा राख्नुहोस्, यसलाई काट्नुहोस् र फ्रिजमा राख्नुहोस्।
४. गाढा चकलेट
संयमतामा डार्क चकलेट खानु तपाईंको लागि राम्रो हुन सक्छ। यो विशेष गरी फ्लेभोनोइड्सले भरिएको हुन्छ। यो एक प्रकारको बिरुवाको यौगिक हो जसले इन्सुलिन प्रतिरोधलाई रोक्न र मधुमेह भएका मानिसहरूलाई हृदय समस्याहरूबाट बचाउन मद्दत गर्दछ।
५. ग्रीक दही
प्रत्येक ७ औंस (२०० ग्राम) ग्रीक दहीमा २० ग्राम प्रोटीन हुन्छ। यो सुगरका रोगीहरुको लागी एक स्वस्थ मीठो खाजा हो। प्रोटिनको मात्रा बढाएर भोक नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ। यसमा भिटामिन डी र प्रोबायोटिक्स हुन्छ, जसले मधुमेह भएका मानिसहरूमा रगतमा चिनी नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ।
६. चियाको हलुवा
चियाको हलुवा स्वस्थ, स्वादिष्ट र केही सरल सामग्रीहरू प्रयोग गरेर बनाउन सजिलो छ। यसमा चिया सीड, फाइबर, प्रोटिन र ओमेगा-३ फ्याटी एसिडमा भरपूर पौष्टिक तत्व हुन्छ। आफ्नो आहारमा चियाको बीज समावेश गरेर, रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रणमा राख्न सकिन्छ। घरमा चिया पुडिङ बनाउन १/२ कप (१२० एमएल) बदाम, ओट वा नरिवलको दूधलाई २ चम्चा (२५ ग्राम) चियाको दाना र थोरै मह वा मेपल सिरप एक जारमा मिलाउनुहोस्।
आहारमा यी चीजहरू समावेश गर्नुहोस्
यसका अलावा केराको आइसक्रिम, प्रोटिन स्मूदी, पिस्ता खीर, खुबानी पुडिङ र नरिवलको लड्डू आदिको सेवन गर्न सक्नुहुन्छ। कुनै पनि चीजमा चिनी थप्नबाट जोगिन विशेष ध्यान दिनुहोस् ।
(नोट : यो लेख सामान्य जानकारीको लागि मात्र हो। यो कुनै पनि हिसाबले कुनै पनि औषधि वा उपचारको विकल्प हुन सक्दैन। थप विवरणहरूको लागि सधैं आफ्नो डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस्।)