जापानले झण्डै ४० हजार नेपाली कामदार लैजाने : कुन-कुन कामकाे लागि जान पाइन्छ र कसरी ?
प्रकाशित मिति : पुस १४, २०७५ शनिबार
वैदेशिक रोजगारीका लागि आकर्षक श्रम गन्तव्यकाे रूपमा हेरीएकाे मुलुक जापानले नेपालसहित ९ देशबाट विदेशी कामदार लैजाने भएकाे छ । जापान सरकारले मंगलबार विदेशी कामदारका लागि १२६ वटा मापदण्ड तय गरेसँगै ९ देशबाट विदेशी कामदार लैजाने भएकाे हाे ।
जापान सरकारले गरेको नयाँ नीति अनुसार कामदार जान पाउने मुलुकमध्ये नेपाल पनि जापानको उच्च प्राथमिकतामा परेको छ । जापानले नेपाल,थाइल्यान्ड,चीन, भियतनाम,इण्डोनेसिया, मंगोलिया लगाएत ९ देशबाट कामदार लैजाने भएको हो ।
कामदार संकट गहिरिएपछि जापानले दक्षिण एसियाबाट नेपाली कामदारलाई मात्र भित्र्याउने तयारी गरेको हो। तर नयाँ कामदार भर्नाको प्रक्रिया भने द्विपक्षीय श्रम सम्झौता गरेर मात्र कामदार भित्र्याउने तयारी गरेको छ ।
जापान सरकारको यस नयाँ नीति अन्तर्गत बहुसांस्कृतिक तथा सूचना केन्द्रहरु स्थापना हुने र यसले नेपालीसहित विभिन्न ११ वटा भाषामा विदेशी कामदारलाई परामर्श तथा अन्य आवश्यक प्रशासनिक सहायता प्रदान गर्ने छ । अन्य भाषामा जापानी, अंग्रेजी, थाई, चिनियाँ, कोरियन, स्पेनिस, भियतनामी, पोर्चुगिज, इण्डोनेसियन र फिलिपिनी (ट्यागलोग) रहेका छन् ।
कुन-कुन कामकाे लागि जान पाइन्छ ?
गत अक्टोबर महिनामा सार्वजनिक गरिएको चुओ युनिभर्सिटी र पर्सोल रिसर्च एन्ड कन्सल्टिङले संयुक्त रूपमा गरेको एउटा सर्वेक्षणमा जापानमा सन् २०३० भित्रमा ६४ लाखभन्दा बढी कामदारहरूको अभाव हुने देखिएको थियो।
जापनले पहिलो पाँच वर्षमा ३ लाख ४५ हजार विदेशी कामदारलाई १४ वटा औद्योगिक क्षेत्रमा काम गर्न अनुमति दिने सरकारको योजना छ । यीमध्ये वर्षमा झन्डै चालिस हजार कामदार नेपालको भागमा पर्छन्।
सुरुमा अप्रिल महिनादेखि नर्सिङ केयर, निर्माण, होटल, कृषि, मत्स्यपालनका लागि भाषा परीक्षा लिइने योजना छ । बाँकी ११ क्षेत्रमा सन् २०२० को मार्चसम्म क्रमशः परीक्षा लिइने बताइएको छ । आउँदा वर्षहरूमा कामदारकाे संख्या अझै बढ्न सक्ने बताइएको छ।
१८ वर्ष पुगेका व्यक्तिलाई रोजगारीमा लैजाने र त्यसका लागि कुनैपनि किसिमको दलालको सहारा तथा कुनै रकम डिपोजिट राख्न नपर्ने व्यवस्था गरिने जापान सरकारले स्पष्ट गरेको छ। जापानले लामो समयदेखि विदेशबाट दक्ष श्रमिक लिने तयारी गरिरहेको थियो।
कामदारहरुलाई उनीहरुको सीप र विज्ञताका आधारमा दुई वटा स्ट्याटस दिइनेछ । पहिलो स्टाटसमा आउनेहरु पाँच वर्ष बस्न पाउनेछन् र उनीहरुले आफ्नो परिवार ल्याउन पाउने छैनन् । दोस्रो स्टाटसमा रहेकाहरुले परिवार पनि ल्याउन पाउनेछन् र भिसालाई पटकपटक नविकरण गर्न सक्नेछन् ।
कसरी जाने ?
दक्षिण कोरिया जानकाे लागि ईपीएस परीक्षा पास गरे जस्तै जापानकाे लागि पनि भाषा परीक्षा पास गर्नु पर्ने सरकारी अधिकारीहरूले जनाएका छन् । जापान लैजानुअघि दक्ष तथा अर्धदक्ष कामदारको जापानी भाषा र सीप परीक्षण गर्नेछ ।
कामदार आपूर्ति र अन्य विषयमा छलफल गर्न जापानका परराष्ट्रमन्त्री पुस २५ गते नेपाल आउने तय भएको छ । त्यही सयममा जापानी प्राविधिक टोलीसँग वार्ता भएपछि यसको विस्तृत प्रारूप र संख्या समेत तोकिने श्रम मन्त्रालयले जनाएकाे छ । अनौपचारिक रूपमा केही समय अघिदेखि नै छलफल भइराखेको भए पनि अब मन्त्रालयले औपचारिक रूपमै तयारी थाल्ने उनको भनाइ छ ।
विदेशी श्रमिक प्राप्त गर्ने देशहरूको सूचीमा नेपाललाई समावेश गर्न यसअघि नै परराष्ट्र मन्त्रालयमार्फत् बारम्बार छलफल भएको थियो।