एयर इण्डिया विमान दुर्घटनाको प्रारम्भिक रिर्पोट भन्छ : ‘पाइलटको गल्ती हुनसक्ने देखियो’
प्रकाशित मिति : असार २७, २०८२ शुक्रबार
तस्बिर: पुनित परांजपे / एएफपी
इन्जिनमा इन्धन आपूर्ति बन्द भएपछि एयर इन्डिया विमान दुर्घटना भएको पाइएको छ । यो दुर्घटनामा २६० जनाको मृत्यु भएको थियो।
लन्डनतर्फ गइरहेको एयर इन्डिया फ्लाइट १७१ ले भारतको गुजरातस्थित अहमदाबादको सरदार वल्लभभाई पटेल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट उडान भर्नेबित्तिकै जमिनमा खसेको थियो । बोर्डमा रहेका २४२ मध्ये एक यात्रु बाहेक सबैको मृत्यु भयो ।
भारतको एयरक्राफ्ट एक्सिडेन्ट इन्भेष्टिगेसन ब्यूरो द्वारा तयार गरिएको प्रारम्भिक रिपोर्ट अनुसार, बोइङ ७८७ ड्रीमलाइनर विमानको ककपिटमा रहेका इन्धन नियन्त्रण स्विचहरू गलत रूपमा “रन” बाट “कटो” मा सारिएको थियो । जसका कारण इन्जिनहरूमा इन्धन पुग्न छाडेको देखिएको छ ।
जाँचकर्ताहरूले विमानको ब्ल्याक बक्स अर्थात उडान डेटा र ककपिट आवाज रेकर्डर बाट ४९ घण्टा उडान डेटा र २ घण्टा ककपिट वार्ता निकाल्न सफल भएका थिए ।
रिपोर्ट अनुसार विमानले १८० नट्सको गति प्राप्त गरेपछि दुवै इन्जिनको इन्धन कटअफ स्विच एक–सेकेन्डको अन्तरालमा काटिएको थियो ।
ककपिटको आवाजमा एउटा पाइलटले अर्कोलाई “किन कटअफ गर्यौ ” भनेर सोधेको सुनिन्छ, तर अर्का पाइलटले आफूले नगरेको जवाफ दिएका छन्।
थप केही सेकेन्डपछि स्विचहरू पुनः “रन” स्थितिमा फर्काइएको थियो । इन्जिनहरू फेरि स्टार्ट हुने क्रममा थिए, तर त्यसैबेला विमान जमिनमा खसेको थियो।
रिपोर्टका अनुसार, विमान उड्न थालेपछि आपतकालीन विद्युत् स्रोत सक्रिय भएको देखिएको थियो । विमानले विमानस्थलको परिधि पर्खाल पार नगरेकै बेला ऊचाइ गुमाउन थालेको थियो।
इन्जिन पुनः स्टार्ट गर्ने प्रयास भइरहेका बेला एक पाइलटले “मेडे मेडे” भनेर आपतकालीन संकेत दिएका थिए । तर एअर ट्राफिक कन्ट्रोलरले जवाफ पाएनन् । विमानलाई टाढाबाट खस्दै गरेको हेरेर बसे ।
सुरक्षा विश्लेषक डेविड सौसी का अनुसार, बोइङ ७८७ मा रहेका इन्धन स्विचहरू स्वचालित रूपमा चल्ने होइनन् । तिनीहरू अत्यन्तै सुरक्षित किसिमले डिजाइन गरिएको हुन्छन् र गल्तीले सरिने सम्भावना निकै कम हुन्छ।
रिपोर्ट अनुसार, विमानका कप्तान ५६ वर्षका थिए र १५ हजार घण्टा भन्दा बढी उडान अनुभव भएका थिए । प्रथम अधिकारी ३२ वर्षीय थिए र ३ हजार ४०० घण्टा भन्दा बढी उडान अनुभव भएको बताइएको छ।
विमानको इन्धन गुणस्तर सन्तोषजनक पाइएको छ । बर्ड स्ट्राइक वा चराचुरुङ्गीको उल्लेख्य गतिविधि नदेखिएको रिपोर्टमा उल्लेख छ ।
विमानको भार स्वीकृत सीमा भित्र थियो । विमानमा खतरनाक सामान थिएनन् । विङ फ्ल्यापहरू ५ डिग्री मा सेट गरिएको थियो जुन टेक अफका लागि सही हो । ल्याण्डिङ गियर डाउन पोजिशनमा थियो।
एयर इन्डियाको फ्लाइट १७१ ले १२ जुन २०२५ मा अहमदाबादबाट लन्डन ग्याटविकका लागि उडान भरेको थियो । उडानमा २४२ यात्रु तथा चालकदल थिए ।
जसमा १६९ जना भारतीय, ५३ ब्रिटिश, ७ पोर्चुगिज र १ जना क्यानाडियन नागरिक थिए। विमान भुइँमा खस्दा अहमदाबादको मेडिकल कलेज र अस्पतालको होस्टलमा ठोक्किएको थियो ।
जसका कारण भुइँमा रहेका केही मानिसहरूले पनि ज्यान गुमाए । एयर इन्डियाले यो रिपोर्ट प्राप्त गरेको स्वीकार गर्दै अनुसन्धानमा निरन्तर सहयोग गर्ने बताएको छ ।