अमेरिकाले मूडीजको सर्वोच्च क्रेडिट रेटिङ गुमायो, असर कस्तो हुन सक्ला ?
प्रकाशित मिति : जेष्ठ ३, २०८२ शनिबार
फोटो : ड्यानियल टोरोक
मूडीज रेटिङ्सले अमेरिकाको ऋणको क्रेडिट रेटिङ घटाएको छ । यो घटाइले अमेरिकालाई उसको अन्तिम ‘पर्फेक्ट’ क्रेडिट रेटिङबाट वञ्चित गराएको छ।
यो निर्णयले विश्व बजारलाई झट्का दिन सक्ने सम्भावना पनि बलियो छ । यसले ब्याजदर बढाउने खतरा निम्त्याउन सक्छ । यदि यो अबस्था आएमा महँगी र कर वृद्धि झेलिरहेका धेरै अमेरिकीहरूलाई थप आर्थिक बोझ पर्नेछ।
तीन प्रमुख क्रेडिट रेटिङ एजेन्सीमध्ये मूडीज एकमात्र थियो जसले अमेरिकी ऋणलाई उत्कृष्ट रेटिङमा कायम राखेको थियो।
मूडीज एक प्रमुख अमेरिकी क्रेडिट रेटिङ एजेन्सी हो जसले सरकार, कम्पनी, र अन्य वित्तीय संस्थाहरूको ऋण फिर्ता गर्ने क्षमताको मूल्याङ्कन (श्रेणी) गर्छ।
मूडीजले सन् १९१७ देखि अमेरिकालाई सर्वोच्च क्रेडिट रेटिङ दिँदै आएको थियो। अब, मूडीजले अमेरिका रेटिङलाई एक स्तर तल झार्दै Aa1 मा पुर्याएको छ। पहिला क्रेडिट रेटिङ AAA रहेको थियो ।
यससँगै अब मूडीज पनि फिच र एस एण्ड पी जस्तै समूहमा पुगेको छ । जसले क्रमश सन् २०११ र २०२३ मा अमेरिकाको क्रेडिट रेटिङ घटाएका थिए।
किन घट्यो रेटिङ ?
मूडीजका अनुसार, यो निर्णय पछाडि विगत एक दशकभन्दा बढी समयदेखि सरकारी ऋणको उच्च दर, ब्याज भुक्तानीमा भएको उल्लेखनीय वृद्धि र समान स्तरका अन्य देशहरूको तुलनामा अमेरिकाको स्थिति कमजोर हुनु प्रमुख कारण हो।
मूडीजले भविष्यमा पनि अमेरिकाको ऋण आवश्यकताहरू बढिरहने अपेक्षा गरेको छ । यसले समग्र अर्थतन्त्रमा नकारात्मक असर पार्न सक्ने बताएको छ।
राजनीतिक प्रतिक्रिया
ह्वाइट हाउसका प्रवक्ता कुश देसाईले “ट्रम्प प्रशासन र रिपब्लिकनहरू अहिले बाइडेनले पारेको आर्थिक अव्यवस्था सुधार्न सरकारमा भएको खर्च, धाँधली र दुरुपयोग नियन्त्रण गर्न केन्द्रित रहेका र देशलाई पुनः सही मार्गमा ल्याउने अभियानमा जुटेका बताएका छन । अमेरिकी अर्थमन्त्रालयले भने यस बारेमा प्रतिकृया जनाएको छैन ।
राजनीतिक अस्थिरता र डाउन्ग्रेडको संकेत
मूडीजले सन् २०२३ को नोभेम्बरमा अमेरिकाको रेटिङ घट्न सक्ने संकेत दिएको थियो । जसमा राजनीतिक अस्थिरता र विभाजन प्रमुख कारणका रूपमा देखाइएको थियो।
विशेषतः गत वर्ष अमेरिकाले डिफल्ट हुन लागेको अवस्था, तदनुसार हाउस स्पिकर केभिन म्याककार्थीको ऐतिहासिक बहिष्कार, र त्यसपछि लामो समयसम्म प्रतिस्थापन नहुनुजस्ता घटनाहरू उल्लेख गरिएको थियो।
हालका लागि स्थिर दृष्टिकोण
यद्यपि मूडीजले तत्काल फेरि रेटिङ घटाउने जोखिम नरहेको बताएको छ। अमेरिकी मौद्रिक नीतिको दीर्घकालीन प्रभावकारिता र स्वतन्त्र फेडरल रिजर्भको भूमिका उल्लेख गर्दै मूडीजले अमेरिकी आर्थिक प्रणालीमाथि अझै विश्वास रहेको जनाएको छ।
AAA पुनः प्राप्त गर्न के गर्नुपर्छ ?
मूडीजका अनुसार, सरकारको आम्दानी बढाउने वा खर्च कटौती गर्ने कदमहरूले अमेरिका पुनः AAA रेटिङमा फर्कन सक्छ। राष्ट्रपति ट्रम्पले यस दिशामा खर्च कटौतीलाई प्राथमिकता दिएका छन्।
एलन मस्कको नेतृत्वमा रहेको ‘डिपार्टमेन्ट अफ गभर्मेन्ट एफिसिएन्सी’ मार्फत हजारौं संघीय कर्मचारी हटाइएका छन् । अमेरिकी अन्तर्राष्ट्रिय विकास एजेन्सी लाई ठुलो रूपमा घटाइएको छ।
तर यस्ता कदमहरूले ऋणको आवश्यकतामा कति असर पारेको छ भन्ने अझै स्पष्ट छैन। अर्थ मन्त्रालयका अनुसार, अमेरिका यस गर्मीमा फेरि ऋण सीमा पार गर्ने अवस्थामा पुग्न सक्छ ।
सन् २०११ मा एस एण्ड पी ले अमेरिकाको रेटिङ घटाउँदा “राजनीतिक खिचातानी र अस्थिर नीति प्रक्रिया” प्रमुख कारण बताएको थियो। २०२३ मा फिच ले “बढ्दो ऋण बोझ” र “शासन प्रणालीको कमजोरी” भनेर उल्लेख गरेको थियो।
सन् २०११ मा अमेरिका १.३ ट्रिलियन डलरको वार्षिक घाटा चलाइरहेको थियो । जुन सन् २०२४ मा बढेर १.८ ट्रिलियन डलर पुगेको छ।