के हो कोरोनाको नयाँ भेरियन्ट बीएफ-७, के-के कुरामा ध्यान दिनुपर्छ ?
प्रकाशित मिति : पुस १२, २०७९ मंगलबार
छिमेकी देश भारत र चीनमा कोरोनाको बिएफ–७ नामक प्रजातिको नयाँ भेरियन्ट देखापरेको छ । यसबाट चीनमा हजारौंको संख्यामा संक्रमण फैलिरहेको छ । यद्यपी, यो भाईरस नेपालमा हालसम्म नदेखिएपनि सरकारले सुरक्षा अपनाउन आग्रह गरिरहेको छ ।
के हो बीएफ-७ ?
बीएफ-७ लाई ओम्रिक्रोनको सब-भ्यारियन्टको रूपमा वर्णन गरिएको छ। सन् २०१९ मा पहिलो पटक भेटिएपछि कोरोना भाइरसका धेरै भेरियन्टहरू सार्वजनिक भएका छन् । जस्तै: डेल्टा र ओमिक्रोन।
वैज्ञानिकहरूका अनुसार यी नयाँ भेरियन्टहरू भाइरसको परिवर्तनका कारण आएको हो। यसमा मौसम (चिसो, तातो) र रासायनिक (कुनै पनि औषधि) जस्ता भौगोलिक कारकहरू समावेश हुन सक्छन्।
भाइरस परिवर्तनको प्रक्रियालाई प्राविधिक भाषामा उत्परिवर्तन भनिन्छ। बीएफ-७ भेरियन्टले चीनमा विनाश निम्त्याइरहेको छ। भारतको गुजरात र ओडिशामा पनि केही मामिलाहरू सार्वजनिक भएको रिपोर्टहरू छन्।
सरकारले अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा विदेशी यात्रुको अनियमित परीक्षण पनि सुरु गरेको छ । तर, जसलाई लिएर हंगामा मच्चिएको छ, त्यो संस्करण भारतमा पहिलेदेखि नै रहेको स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन् ।
प्रख्यात माइक्रोबायोलोजिष्ट तथा भाइरोलोजिस्ट गगनदीप काङका अनुसार चीनमा फैलिएको यो भेरियन्ट केही महिनादेखि पुरै विश्वमा थियो । एक्सबीबी र बीएफ-७ भारतमा पनि थिए।
यो भाइरसका लक्षणहरु के के हुन ?
अलिगढको जवाहरलाल नेहरू मेडिकल कलेजको सामुदायिक चिकित्सा विभागका सहायक प्राध्यापक नफीस फैजी भन्छन् – ‘यसको लक्षणहरू चिसो र खोकी हुन्।’
उनले भने–’यसका कारण थकाइ लाग्ने, नाकबाट पानी आउन सक्छ । पेट दुख्ने वा पखाला लाग्ने लक्षणहरू केही व्यक्तिहरूमा फेला पार्न सकिन्छ।’
नफीस फैजी भन्छन् ‘रोगका बाँकी लक्षणहरू बिस्तारै स्पष्ट हुँदै जान्छ।’- उनी भन्छन्, ‘सबैभन्दा पहिले कोरोना पूर्ण रूपमा उन्मूलन भयो भन्ने सोच्नु पूर्ण रूपमा गलत थियो।
बीएफ ७ छिटो फैलिन्छ। यसले प्रतिरक्षा प्रणाली अर्थात् शरीरको कुनै पनि रोगबाट बच्ने क्षमतालाई बढाउँछ भन्ने विश्वास गरिन्छ ।
अनुसन्धानका अनुसार यो सब-भ्यारियन्टबाट संक्रमित बिरामीले १०-१८ जनामा भाइरस फैलाउन सक्छ। जबकि ओमिक्रोनमा पाँचदेखि आठ जनामा संक्रमण फैलिएको पाइएको थियो । तर यो डेल्टा स्ट्रेन (भ्यारिएन्ट) जत्तिकै घातक छैन ।
ओमिक्रोनको प्रभाव भारतमा कम थियो । त्यतिन्जेलसम्म ठूलो जनसङ्ख्या या त सङ्क्रमित भइसकेको थियो र त्यो अवस्थाबाट बाहिर निस्किसकेको थियो वा ठूलो वर्गले देशमा कोभिड भ्याक्सिन पनि पाएका थिए।
नेशनल हेल्थ मिसनका पूर्व सदस्य डा केआर एन्थोनी भन्छन्, ‘सुरुका दिनमा पाइने स्ट्रेनले धमनी र फोक्सोमा सूजन गर्थ्यो, जसका कारण अक्सिजन दिएपछि पनि बिरामीको प्रणालीमा पस्न नसक्ने भयो । त्यसपछि धेरैको मृत्यु पनि सास फेर्न समस्याका कारण भएको थियो।’
चीनमा यति धेरै केसहरू किन ?
गगनदीप काङ भन्छन्, ‘चीनले आफ्नो शून्य कोभिड नीतिलाई खुकुलो बनाइरहेको छ, जसका कारण ठूलो जनसङ्ख्या सङ्क्रमणको सामना गरिरहेको छ, जसबाट अहिलेसम्म टाढा राखिएको छ ।’ नेशनल हेल्थ मिसनका पूर्व सदस्य डा. केआर एन्थोनीले चीनको कोभिड नीतिलाई अति उत्साहजनक भनी वर्णन गरे ।
अहिले फैलिरहेको सब-भ्यारियन्ट ओमिक्रोन हो। यो खोप लगाएका मानिसहरूमा विकसित भएको छ, त्यसैले यसको संक्रमण छिटो फैलिन्छ।
उनी भन्छिन् – ‘चीनको अवस्था भारतमा अप्रिल-मे २०२१ र जनवरी २०२२ मा भएको जस्तै हुनेछ।’ आफ्नो एक ट्विटमा उनले भनेका छन् –’ धेरै मानिसहरु संक्रमित हुनु भनेको धेरै बिरामी हुनु हो र अस्पतालमा भर्ना हुने र मृत्यु हुनेको संख्या पनि उस्तै हुनेछ, र पछिल्ला केही दिनमा हामीलाई यो बानी परेको छैन ।’
स्वास्थ्य विशेषज्ञहरूले पहिलो सल्लाह जनतालाई मास्क लगाउन दिन्छन्। ओमिक्रोनको पालामा जसरी गरिएको थियो, त्यसरी नै उपचार गर्ने उनको सल्लाह छ । त्यसबेला डाक्टरहरूले प्यारासिटामोल धेरै प्रयोग गर्थे। तर उनी चिकित्सकको सल्लाह र सल्लाह दोहोर्याइरहन्छन् ।
नफीस फैजी भन्छन् – ओमिक्रोनको यो सब-भ्यारियन्टको बारेमा जानकारी अनुसार बीएफ ७
यो भन्दा खतरनाक छैन। उनका अनुसार म्युटेशन बढी हुन्छ भन्ने पनि लाग्दैन । -एजेन्सी