एसाइलम आवेदकको बयानलाई नै सत्य मान्नुपर्ने प्रावधान सर्बोच्च अदालतबाट खारेज
प्रकाशित मिति : जेष्ठ १८, २०७८ मंगलबार
अमेरिकामा एसाइलम खोजिरहेका आप्रवासीहरुले दिएको बयान अध्यागमन न्यायाधिसले विश्वसनीय नरहेको स्पष्ट आधार फेला नपारेसम्म सत्य मान्नुपर्ने नाइन्थ सर्किट कोर्टको नियमलाई सर्वोच्च अदालतले उल्टाइदिएको छ । सर्वोच्च अदालतका ९ जना न्यायाधिसहरुले नै उक्त नियम संसदले तय गरेको कानूनसँग नमिल्ने ठहर गरेका हुन् ।
नाइन्थ सर्किट कोर्टको निर्णय विवादित विषयबारे निचोड निकाल्ने र आवेदन एसाइलमका लागि योग्य भए नभएको निर्णय गर्नेगरी संसदले तय गरेको कानूनसम्मत नभएको सर्वोच्चले निचोड निकालेको हो । सर्वोच्चको यो निर्णयसँगै अब एसाइलम आवेदकका पक्षमा रहेको पूरानो नियम खारेज भएको छ ।
कैयनबर्षदेखि नाइन्थ सर्किट कोर्टले अर्को कुनै विश्वसनीय आधार फेला नपरेसम्म आवेदकले दिएको बयान नै सत्य र विश्सनीय मान्नुपर्ने धारणा राख्दै आएको न्यायाधिस निल गोर्सचले मंगलबारको निर्णयमा लेखेका छन् । संसदले होसियारीपूर्वक अध्यागमन निर्णयबारे न्यायायिक समीक्षा गरिसकेकाले सर्किट कोर्टको नियम औचित्यपूर्ण नरहेको न्यायाधिसले उल्लेख गरेका छन् ।
सामान्यतया अध्यागमन न्यायाधिसले एसारयलम खोजिरहेको आप्रवासीबाट बयान सुन्छन् भने एसाइलम खोज्नुको कारणबारे सरकारले आवेदकलाई सोधेका प्रमाणहरुबारे पनि सुन्छन् । त्यसपछिमात्र न्यायाधिसले सामान्यतया आवेदक विश्वसनीय थियो वा ठग थियो भन्नेबारे कुनै निष्कर्षविना नै आवेदक अमेरिकामा एसाइलम पाउन योग्य नभए नभएको निर्णय गर्छन् ।
यदि एसाइलम अनुरोध अध्यागमन न्यायाधिसले अस्वीकार गरेमा आवेदकले पुनरावलोकनका लागि पुनरावेदन गर्नसक्छन् । नाइन्थ सर्किट कोर्टले विरोधाभाषपूर्ण प्रमाणहरु भएपनि अध्यागमन न्यायाधिस वा बोर्डले विश्वसनीय नरहेको उपयुक्त प्रमाण फेला नपारेसम्म कुनै पनि असफल आवेदनहरुलाई विश्वसनीय र सत्य मान्नुपर्ने पक्ष लिएको थियो । तर अध्यागमन न्यायाधिसले त्यस्ता प्रमाण खोजेर आवेदनमा दिएको बयान गलत भएको प्रमाणित गर्न मुस्किल हुनेगर्छ ।
सर्वोच्च अदालतको आजको निर्णयपछि अब एसाइलम आवेदकलाई अध्यागमन न्याधिसबाट अस्वीकार भएको मुद्दामा अपिल गरेर जित्न मुस्किल हुनसक्छ भने आवेदकको बयानलाई अध्यागमन न्यायाधिसले उचित प्रमाणविना पनि गलत भएको ठहर गर्नसक्छन् ।