काठमाडौंमा तरुलको व्यापार बढ्यो, दैनिक ५ देखि १० क्विन्टलसम्म तरुल खपत (भिडियोसहित)

नेपाल डेस्क

---

प्रकाशित मिति : पुस ३०, २०७५ सोमबार

माघे सक्रान्तिमा तरुल, सखरखण्ड, पिंडालु जस्ता कन्दमुलको विशेष महत्व छ । यो पर्व नजिकीएसंगै अहिले बजारमा तरुलको व्यापार बढेको छ । बजारमा विभिन्न प्रकारका तरुल किन्नेको भिड देखिएको छ ।

तरुल एक प्रकारको कन्दमुल हो । माघे सक्रान्तिमा यसको विशेष महत्व हुने गरेको छ । या भनौं तरुललगायतका कन्दमूलविना माघे संक्रान्तिको पर्व अधुरो नै हुन्छ । माघे सक्रान्तिका लागि पुसको पाक्य माघको खाक्य भन्ने किंवदन्ति नै छ । पुसको अन्तिम दिन अर्थात् मसान्तमा तरुललगायतका कन्दमूल उसिनेर भोलिपल्ट अर्थात् माघे सक्रान्तिका दिन घ्यू , चाकु सहित खाने परम्परा रहेकाले यो पर्वलाई ध्यु चाकु सङ्लु पनि भनिन्छ । माघे संक्रान्ति नजिकिदै गर्दा बजारमा तरुलको माग बढेको व्यापारी बताउछन् । सक्रान्तीको मुखमा दैनिक ५ देखि १० क्विन्टलसम्म तरुल खपत हुने गरेको उनीहरुको भनाइ छ ।

यस्तै माघेसंक्रन्तीमा तरुल बढी खपत हुने हुदा संक्रतीको मुख्य बजारलाइ मात्र लक्षीत गरेर तरुलको व्यापार गर्ने गरेको एक व्यापारी वताउछन् । सर्लाहिमा आपूmलेनै खेती गरेको तरुल अहिले संक्रन्तीमा राम्रो मूल्य पाइने हुदा काठमाडौमा आइ यसको व्यापार थालेको उनले वताए ।

बजारमा अहिले विभिन्न प्रकारका तरुलहरु पाइने गर्दछन् । हात्तिपाइले तरुल, रातो तरुल, बन तरुल, चिप्ले तरुल, लाम्चो चिप्ले तरुल, पातले तरुल, सिमल तरुल आदि प्रजातीका तरुल बजारमा अहिले पाइन्छन् । यसमध्य सिमल तरुलको बिक्रि बढिहुने गरेको व्यापारी बताउछन् ।

पौष महिनाभरी करिव साढे नौ सय मेट्रीक टन तरुल काठमाडौ भित्रीएको कालीमाटी तरकारी वजार तथा व्यवस्थापन समीतीका उप निर्देशक विनय श्रेष्ठ बताउछन् । यसमा ९० प्रतीसत भन्दा वढी नेपालकै उत्पादन रहेको उनि बताउछन् । विशेषत नेपालको सर्लाही, धादिङ, चितवन, सुनसरी, झापामा उत्पादीत तरुलको विक्री बढी रहेको उनि बताउछन् ।

अहिले तरुलको प्रजाती अनुसार ४०/५० रुपैया देखी ३ सय रुपैया प्रतीकेजि सम्म तरुल बिक्रि भइरहेको देखिन्छ । पोहोरको तुलनामा तरुलको मूल्य घटेको व्यापारीको अनुभव भए पनि उपभोक्ताले भने मूल्यमा गिरावट महसुस गरेको छैनन् ।

तरुलको महत्व माघे सक्रान्ति पर्वसग जोडिएको हुनाले यसको व्यापार ह्वातै वढेको हो । तर नेपाली मौलिक उत्पादन र पौष्टिकताको हिसावले तरुल खेती, व्यापार र उपभोगलाई बर्षैभरी निरन्तरता दिनु आवश्यक देखिन्छ ।