अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्प र रूसी राष्ट्रपति पुटिनबीच अलास्कामा भेटवार्ता हुने
प्रकाशित मिति : श्रावण २३, २०८२ शुक्रबार
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनबीच आगामी शुक्रबार अलास्कामा भेटवार्ता हुने भएको छ। युक्रेन युद्धको भविष्यबारे छलफल गर्न दुई नेताबीच यो भेट हुन लागेको हो।
ट्रम्पले अगस्ट १५ मा हुने बैठकको घोषणा सामाजिक सञ्जालमार्फत गरेका थिए। पछि क्रेमलिनका प्रवक्ताले पनि यसलाई पुष्टि गर्दै अलास्काको स्थान ‘भौगोलिक रूपमा तर्कसङ्गत’ भएको बताएका छन्। किनभने अलास्का रूसको नजिक छ।
प्रवक्ताले ट्रम्पलाई दोस्रो शिखर सम्मेलनका लागि रूस भ्रमणको निम्तो पनि दिइएको जानकारी दिए। युक्रेनबाट यस विषयमा तत्काल कुनै प्रतिक्रिया आएको छैन।
यो बैठकको घोषणा ट्रम्पले युक्रेनलाई युद्ध अन्त्य गर्न केही भूभाग त्याग्नुपर्ने सङ्केत दिएको केही घण्टापछि आएको हो। रूसले सन् २०२२ को फेब्रुअरीमा युक्रेनमाथि पूर्ण आक्रमण गरेपछि यो युद्ध सुरु भएको थियो।
ह्वाइट हाउसमा ट्रम्पले भने, “तपाईँहरूले तीन वर्षभन्दा बढी समयदेखि युद्ध भइरहेको भूभाग हेर्नुभएको छ। धेरै रूसी र युक्रेनीहरूको ज्यान गएको छ। यो निकै जटिल छ। केही भूभाग फिर्ता आउनेछन्, केही साटासाट हुनेछन्, जसले दुवै पक्षलाई फाइदा पुर्याउनेछ।”
ह्वाइट हाउसले युरोपेली नेताहरूलाई रूसलाई सम्पूर्ण डोनबास क्षेत्र र क्रिमिया राख्न दिने, तर खेरसोन र जापोरिझ्झिया क्षेत्र छोड्ने सम्झौतामा सहमत गराउने प्रयास गरिरहेको छ। यी क्षेत्रका केही भागहरू हाल रूसको कब्जामा छन्।
‘वाल स्ट्रिट जर्नल’ को रिपोर्टअनुसार पुटिनले मस्कोमा ट्रम्पका दूत स्टीभ विटकफसँग भेट्दा यस्तै प्रस्ताव राखेका थिए। यद्यपि, युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्की र पुटिनबीच शान्ति वार्ताका सर्तहरूमा ठूलो मतभेद भएकाले यस्तो सम्झौतामा युक्रेन र युरोपेली सहयोगीहरू सहमत हुने/नहुने स्पष्ट छैन। जेलेन्स्कीले कुनै पनि भूभाग त्याग्ने पूर्वसर्तलाई कडा रूपमा अस्वीकार गरेका छन्।
ह्वाइट हाउसका एक अधिकारीका अनुसार, आगामी शुक्रबारको बैठकको योजना अझै परिवर्तन हुन सक्छ। जेलेन्स्की पनि कुनै न कुनै रूपमा यो बैठकमा संलग्न हुने सम्भावना छ।
रूसले पूर्ण आक्रमणपछि पनि निर्णायक सैन्य सफलता हासिल गर्न सकेको छैन, तर हाल करिब २० प्रतिशत युक्रेनी भूभाग कब्जामा राखेको छ। युक्रेनी आक्रमणहरूले पनि रूसी सेनालाई पछाडि धकेल्न सकेका छैनन्।
तीन पटक युक्रेन-रूसबीच इस्तानबुलमा भएको प्रत्यक्ष वार्ताबाट पनि युद्ध अन्त्यमा कुनै प्रगति हुन सकेको छैन। रूसले अघि सारेको शान्ति सर्तहरूमा युक्रेनलाई तटस्थ राष्ट्र बनाउनु, सेनाको आकार घटाउनु, नेटोको सदस्यता त्याग्नु र पश्चिमी प्रतिबन्ध हटाउनु पर्ने रहेको छ।
रूसले दक्षिण-पूर्वी युक्रेनका कब्जामा रहेका चार क्षेत्रबाट युक्रेनी सेना फिर्ता लिनुपर्ने र सैनिकहरूलाई निशस्त्रीकरण गर्नुपर्ने माग पनि राखेको छ।
तर, ट्रम्पले अमेरिका, रूस र युक्रेनबीच त्रिपक्षीय शान्ति सम्झौताको सम्भावना अझै रहेको दाबी गरेका छन्। उनले भने, “युरोपेली नेताहरू शान्ति चाहन्छन्, राष्ट्रपति पुटिन पनि शान्ति चाहन्छन्, र जेलेन्स्की पनि शान्ति चाहन्छन्।”
हालै ट्रम्पले आफ्नो रूसी नीति कडा पार्दै अगस्ट ८ सम्म रूसले युद्धविराममा सहमत नभए थप कडा प्रतिबन्ध लगाइने चेतावनी दिएका थिए। तर, उक्त समयसीमा नजिकिँदै गर्दा प्रतिबन्धको धम्कीभन्दा पनि पुटिनसँगको प्रत्यक्ष भेटको तयारीमा बढी ध्यान दिइएको छ।
ट्रम्प र पुटिनबीच सन् २०२२ को आक्रमणपछिको पहिलो प्रत्यक्ष सम्पर्क यस वर्ष फेब्रुअरीमा टेलिफोनमार्फत भएको थियो।
अन्तिम पटक जो बाइडेनले अमेरिकी राष्ट्रपतिको रूपमा पुटिनसँग सन् २०२१ मा स्विट्जरल्यान्डको जेनेभामा भएको शिखर बैठकमा भेट गरेका थिए।