अमेरिकाले थप आक्रमण नगर्ने प्रतिबद्धता जनाए मात्रै इरान वार्ताका लागि तयार हुने
प्रकाशित मिति : असार १५, २०८२ आईतबार
अमेरिकाले इरानमाथि थप आक्रमण नगर्ने प्रतिबद्धता जनाए मात्रै अमेरिकासँग वार्ता पुन सुरु हुने बताएको छ ।
इरानका उपविदेश मन्त्री माजिद ताक्त रावाञ्छीले इरानमाथि कुनै पनि थप आक्रमणको सम्भावनालाई पूर्ण रूपमा अमेरिकाले अस्वीकार गर्नुपर्ने बताए ।
ट्रम्प प्रशासनले बिचौलियामार्फत इरानलाई वार्तामा फर्कन चाहेको संकेत दिएको छ, तर वार्ताको समयमा ूथप आक्रमण गर्ने विषयमाू अमेरिका स्पष्ट नहुँदा वार्ता अघि बढ्न सकेको छैन उनले भनेका छन ।
इजरायलले १३ जुनबाट इरानमाथि हमला गर्दै आणविक तथा सैन्य ठाँउहरूमा आक्रमण मात्र होइन, वैज्ञानिक तथा कमाण्डरहरूको हत्या गरेको थियो ।
सो आक्रमणका कारण १५ जुनमा ओमानको मस्कटमा हुने भनिएको छैठौं चरणको वार्ता स्थगित भएको हो।
यो द्वन्द्वमा अमेरिका पनि प्रत्यक्ष संलग्न भयो । उसले इरानका तीन आणविक केन्द्रहरू (फोर्डो, नताञ्ज र इस्फहान)मा बम आक्रमण गर्यो।
ताक्त रावाञ्छीले भने, इरानले शान्तिपूर्ण उद्देश्यका लागि युरेनियम प्रशोधन गर्न पाउने अधिकारमा जोड दिनेछ । उनले इरान लुकीछिपी आणविक बम बनाउने प्रयासमा रहेको भन्ने कुरालाई अस्वीकार गरेका छन ।
अन्तर्राष्ट्रिय आणविक ऊर्जा एजेन्सी का प्रमुख राफाएल ग्रोसीले अमेरिकाको आक्रमणबाट इरानको आणविक पूर्वाधारमा गम्भीर क्षति पुगेको तर पूर्ण रूपमा नष्ट नभएको बताए ।
उता राष्ट्रपति ट्रम्पले भने ती पूर्वाधारहरू “पूर्ण रूपमा ध्वस्त” भएको दाबी गरेका छन्। ग्रोसीले इरान केही महिनामै फेरि युरेनियम प्रशोधन सुरु गर्न सक्ने क्षमता राख्ने बताए ।
इरान र आइएइए बीचको सम्बन्ध बिग्रिँदो छ । बुधबार इरानी संसदले आइएइए सँगको सहकार्य निलम्बन गर्ने प्रस्ताव पारित गरेको छ । जसमा एजेन्सीलाई अमेरिका र इजरायलको पक्षपाती भएको आरोप लगाइएको छ ।
ट्रम्पले भने, यदि इरानले पुनः युरेनियम प्रशोधन गरेको प्रमाण पाए, फेरि आक्रमण गर्ने चेतावनी दिएका छन ।
सन् २०१५ को आणविक सम्झौतामा इरानलाई ३.६७ प्रतिशत भन्दा बढी युरेनियम प्रशोधन गर्न नदिइने र फोर्डो प्लान्टमा १५ वर्षसम्म कुनै प्रशोधन नगर्नु पर्ने शर्त थियो ।
तर, ट्रम्पले सन् २०१८ मा सम्झौता तोडेका थिए र प्रतिबन्ध पुनः लगाएका थिए।
इरानले त्यसपछि सम्झौताको सर्त तोड्दै प्रशोधन पुनः सुरु गर्यो र ६० प्रतिशत प्रशोधित युरेनियम पर्याप्त मात्रामा भण्डारण गरिसकेको ।
जसबाट ९ वटा आणविक बम बनाउन सकिने अनुमान गरिएको छ ।