शाहको फोटोग्राफी पुस्तकमा
प्रकाशित मिति : श्रावण २९, २०७३ शनिबार
फोटोग्राफर सुधिरा शाहको तस्वीर पुस्तक प्रोजेक्ट “फार एण्ड अवे – नेपलीज फ्यामीलीज ईन अष्ट्रेलिया” का रूपमा आगामी सेप्टेम्बरको ११ मा सिड्नीमा औपचारीक रूपमा उपलब्ध हुने भएको छ । यस वर्षको एआपिपि एनएसडब्ल्यु डकुमेन्ट्री फोटोग्राफर अफ द इयर २०१६ फाइनलीस्टको उपाधी जित्न सफल शाह विगत डेढ दशक वर्षदेखि फोटोग्राफीमा संलग्न छीन् । नेपाल, बेलायत र अष्ट्रेलियामा काम गरेको धेरै वर्षपछि “कुनै नौलो काम गर्ने प्रेरणाले” यस पुस्तकको शुरूवात भएको लागेको जानकारी उनले दिइन् ।
सयौं नेपालीहरूलाई एउटै सचित्र पुस्तकमा समावेश गर्ने उद्देश्यले थालिएको यो अत्यन्त महत्वाकांक्षी पुस्तकका फोटोग्राफीको थालनी सन् २०१३ मा एडेलेडबाट शुरू भएको थियो । शुरुमा ४ सय अष्ट्रेलियामा बसाई सरेका नेपाली परिवारहरूलाई समेट्ने योजनामा रहेको भएता पनि अन्तिम चरणमा आईपुग्दा करीब ४ सय ६६ परिवार समेटीएको छ । पुस्तक करीब ४ सय ९६ रंगीन पेज रहेको पुस्तक हार्ड कभरका रूपमा प्रकाशित हुनेछ । आप्रवासी नेपालीहरूको जीवनसँग सम्बन्धित सम्भवत यो पहिलो पुस्तक हुनेछ ।
शाह र उनको टिमले अष्ट्रेलियाको आठै राज्यहरू करीब १ वर्ष भ्रमण गरेर परिवारहरूको तस्वीर र अन्य जानकारी संकलन गरेको थियो । परिवारहरू आफ्नो विशेष तस्वीरका साथ साथै हरेक परिवारहरूको छोटो जीवनी पनि छ, जसलाई पत्रकार योगेन्द्र विष्टले लेखेका छन् । प्रवास बसाईका क्रममा भोगेका कयौं दुःखसुखलाई आत्मसात गरी सफल जीवन बिताउने क्रममा रहेको नेपालीहरूको कथा पक्कै पनि प्रेरणादायी हुनेछन् भनेर विष्ट आशावादी छन् । त्यसै गरी शाहलाई पुस्तक डिजाईनमा नेपालका वरिष्ठ डिजाइनर राजुबाबु शाक्यले सहयोग गरेका छन् ।
बहुसांस्कृतिक अष्ट्रेलियाली समुदायमा नेपाली समुदायको योगदानको सराहना गर्दै अष्ट्रेलियाली आप्रवास मन्त्री पीटर डट्नले र गैरआवासीय नेपाली संघका अध्यक्ष शेष घलेले बधाई दिएका छन् ।
सन् १९९९ देखि नेपालमा कान्तिपुर पब्लिकेशन्सबाट फोटोग्राफीलाई आफ्नो पेशा बनाएकी शाहले छोटो समयमा नै फोटो पत्रकारिता जगतमा आफ्नो स्थान बनाउन सफल भइसकेकि थिइन् । एक सानी बालिकाले कठिन ताकासाथ रोपवेबाट त्रिशुली नदी तर्दे स्कुल गइरहेको उनको तस्वीरले सन् २००२ मा राष्ट्रिय फोटो प्रतियोगितामा दोस्रो उत्कृष्ट तस्वीरको उपाधि जितेको थियो र उनका तस्वीरहरूले अहिले सम्ममा चीन, मलेसिया, बेलायत र अष्टेलियामा थुप्रै उपाधिहरू जित्न सफल भइसकेको छन् । सन् २००४ मा बेलायतको युनिर्भसिटी अफ वेस्टमिनीस्टरबाट फोटो-पत्रकारितामा स्नाकोत्तर गरेकी शाहले अस्ट्रेलियामा विगत ६ वर्षदेखि आफ्नै स्टुडियोमा धेरै समय र्सिजनात्मक फोटोग्राफीमा बिताउने गरेकि छिन् । जीवनशैलीमा आधारित आफ्ना जीवन्त तस्वीरहरूलाई पारखी सामु लैजान सिपालु शाहको सिर्जनालाई त्यहाँका मानिसहरूले असाध्यै मन पराएका छन् । उनका तस्वीरहरू संसारकै उत्कष्ट संग्राहलयस्तर कागजहरूमा छापिन्छन् ।
त्यस्तै गरी लेखनमा साथ दिएका पत्रकार बिष्ट नेपालमा प्राध्यापन सहित विभिन्न उनको संलग्नता खोजमुलक अनुसन्धानमा थियो । नेपालन्युज अष्ट्रेलियाका सहसम्पादकका रूपमा कार्यरत बिष्टले सन् १९९९ मा कान्तिपुर पत्रकारिता अर्वाड पाउन सफल भएका थिए । बिष्ट पत्रकारिता र कानुनका साथसाथै अष्ट्रेलियामा मक्वारि र सेन्ट्रल क्विन्सल्याण्ड विश्वविद्यालयबाट क्रमशः निती तथा सामाजिक अनुसन्धान र लेखनमा स्नातकोत्तर गरिसकेका छन् ।
सिमीत संस्करणमा प्रकाशित हुने उक्त पुस्तक किन्नका लागि पहिलो प्राथमिकता पुस्तकमा भाग लिएका परिवारहरूले पाउनेछन्, तथा अन्य इच्छुक पाठकहरूले संसारको कुनै कुनाबाट किन्न सक्ने बताइएको छ ।