महिलाको महत्वपूर्ण समय प्रजननमा
प्रकाशित मिति : फाल्गुन २३, २०७४ बुधबार
–महिला खबर–
काठमाडौं । जीवनको महत्वपूर्ण समय प्रजननमा खर्च गर्ने महिलाहरूले त्यसको सट्टामा भने लाञ्छना, बहिष्करण र पूर्वाग्रहको सिकार हुनुपर्ने बताइएको छ ।
महिला, कानुन र विकास मञ्च (एफडब्लूएलडी) ले १०८ औं अन्तर्राष्ट्रिम श्रमिक महिला दिवसको उपलक्ष्यमा आज काठमाडौंमा आयोजना गरेको ‘प्रजनन स्वास्थ्य अधिकार, महिलाको संवैधानिक मौलिक अधिकार’ विषयक कार्यक्रममा यस्तो बताइएको हो ।
कार्यक्रममा एफडब्लूएलडीका कार्यकारी निर्देशक अधिवक्ता सविन श्रेष्ठले महिलाको अधिकारलाई कसैले पनि हस्तक्षेप गर्न नपाउने बताए । उनले ऐन तथा कानुनले महिलाको प्रजनन स्वास्थ्यको अधिकारलाई स्पष्ट तोकेको भए पनि नेपालमा प्रजनन स्वास्थ्यका विषयमा महिला तथा पुरुषबिचमा विभेद रहेको बताए ।
‘महिलाको आफ्नै स्वास्थ्यमाथि निर्णय छैन । स्वायत्तता छैन’ अधिवक्ता श्रेष्ठले भने, ‘महिलाहरू तबसम्म स्वतन्त्र हुदैनन्, जबसम्म उनीहरूको आफ्नो शरीरमाथि नियन्त्रण हुदैन ।’
कार्यक्रममा प्रजनन स्वास्थ्य आत्मनिर्णयको अधिकार भएकोले आफ्नो शरीरको पूर्ण अधिकार, मानविय मर्यादा सहित गोपनियताको अधिकार, आफ्नो सन्तानको संख्या र जन्मान्तर निर्धारण गर्ने अधिकार, महिलाको यौन र प्रजनन चक्रलाई प्रभाव पार्ने सवै किसिमका हिंसा र जबरजस्ती विरुद्धको अधिकार लगायतका विषयहरूलाई जनाउने बताइयो ।
प्रजनन स्वास्थ्य अधिकार नेपालको संविधानद्वारा स्थापित मौलिक हक हुनुका साथै सर्वोच्च अदालतको फैसलाहरूद्वारा विकसित मान्यता र विधिशास्त्रको माग समेत भएकोले महिलाहरूलाई त्यसको पूर्णधिकार भएकोमा जोड दिइयो ।